نگاهی به برگزیدگان جشنواره‌های جهانی فیلم در سال 2010

 

درخشش فوق‌العاده فیلم «قفسه درد» در جوایز اسكار، اعطای نخل طلای كن به كارگردان تایوانی،‌ اعطای شیر طلای ونیز به دختر «فورد كوپولا»، افتخارآفرینی‌ عباس كیارستمی با فیلم جدیدش در عرصه جهانی و... از مهم‌ترین رویدادهای سینمای جهان در سال گذشته میلادی بودند.
اعطای جوایز در رویداد‌ها و جشنواره‌های مهم سینمایی جهان همواره یكی از مسائل مورد بحث و توجه به‌شمار می‌رود؛ به‌طوری كه درخشش یك سینماگر جوان در جشنواره‌هایی چون كن، ونیز یا برلین تضمین‌كننده‌ آینده موفق او یا به‌عبارتی همان «یك شبه ره صد‌ساله پیمودن» است.
سال 2010 نیز هم‌چون دیگر ادوار تاریخ سینما با ظهور و درخشش آثار به‌یادماندنی همراه بود كه نقطه‌ عطف آن فیلم «قفسه درد» به كارگردانی «كاترین بیگلو» است؛ فیلمی كه باوجود بودجه بسیاركم، درخشش قابل‌توجهی در جشنواره‌های جهانی داشت و ازلحاظ كسب جوایز و افتخارات، تقریبا سرآمد دیگر تولیدات سینمایی بود.
با نزدیك شدن به آخرین روزهای سال 2010 میلادی، نگاهی گذرا به برگزاری جشنواره‌های سینمایی معتبر جهانی در سال گذشته و آثار تحسین‌شده‌ای كه موفق به كسب جایزه در آنها شدند، می‌اندازیم:

 

**جوایز اسكار**
معروف‌ترین جایزه سینمایی جهان همچون سال‌های گذشته در سالن تئاتر "كداك" لس‌آنجلس برگزار شد و فیلم «قفسه درد» كه داستان حضور نظامیان آمریكایی در جنگ عراق است، با كنارزدن رقیب سرسختی چون «آواتار» موفق به كسب شش جایزه ازجمله بهترین فیلم و بهترین كارگردانی شد. «جف بریجز» برای فیلم «قلب دیوانه» بهترین بازیگر مرد شد و «ساندرا بولاك» با فیلم «سمت كور» جایزه‌ اسكار بهترین بازیگر زن را گرفت. جایزه بهترین انیمیشن به «بالا» رسید و در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی درحالیكه همه پیش‌بینی‌ها حكایت از موفقیت «ربان سفید»، برنده نخل طلای كن داشت، اما فیلم «رازی در چشم‌هایش» از آرژانتین موفق به كسب جایزه‌ اسكار این بخش شد.

** جوایز بافتا **
برگزار‌كنندگان جوایز سینمایی بافتا انگلیس نیز برای اعطای جایزه‌ بهترین فیلم به «قفسه درد» تصمیم دشواری نداشتند. این فیلم علاوه‌بر كسب جایزه بهترین فیلم، جایزه بهترین كارگردانی را برای «كاترین بیگلو» به‌همراه آورد و جایزه بهترین تدوین، بهترین صدابرداری، بهترین فیلم‌نامه‌ اقتباسی و بهترین فیلم‌برداری را نیز كسب كرد. جایزه بهترین بازیگر مرد به «كولین فرث» برای «یك مرد تنها» و جایزه بهترین بازیگر زن به «كری مولیگان» برای «یك آموزش» رسید. «پیام‌آور» از فرانسه ساخته «ژاك آئودیار» جایزه بهترین فیلم خارجی جوایز بافتا را كسب كرد و «بالا» محصول كمپانی "دیسنی" بهترین انیمیشن سال انتخاب شد. همچنین فیلم «آواتار» ساخته «جیمز كامرون» جایزه بهترین جلوه‌های ویژه و بهترین طراحی لباس را كسب كرد.

** جوایز گلدن گلوب **
شصت‌وهفتمین مراسم سالانه اعطای جوایز گلدن گلوب در بیورلی‌هیلز كالیفرنیا برگزار شد و «جیمز كامرون»، كارگردان سرشناس سینمای آمریكا 13 سال پس از فیلم «تایتانیك»،‌ باردیگر خوش درخشید و با فیلم «آواتار» موفق به دریافت عنوان بهترین فیلم و كارگردانی جوایز گلدن گلوب شد. جایزه بهترین بازیگر مرد به «جف بریجز» برای فیلم «قلب دیوانه» رسید و «ساندرا بولاك» برای فیلم «طرف كور» بهترین بازیگر زن شناخته شد. فیلم «ربان سفید» ساخته میشل هانكه، برنده نخل طلای كن، جایزه بهترین فیلم خارجی را كسب كرد. همچنین جایزه ویژه‌ "سیسیل ‌دمیل" برای تقدیر از یك عمر دستاورد سینمایی به «مارتین اسكورسیزی»، كارگردان نام‌دار هالیوود اعطا شد. وی این جایزه را از دستان «رابرت دنیرو» و «دی‌كاپریو» دریافت كرد كه سابقه بازی در فیلم‌های او را دارند.

** جشنواره كن **
شصت‌وسومین دوره جشنواره كن به‌عنوان معتبرترین رویداد سینمایی جهان با اعطای جایزه نخل طلا به فیلم «عمو بونمی كه می‌تونه زندگی گذشته‌اش را به‌یاد بیاره» از تایوان به‌كار خود پایان داد. «آپیچاتپونگ ویراستاكول»،‌ كارگردان فیلم پیش از این در سال 2002 جایزه‌ بهترین فیلم بخش "نوعی نگاه" كن را گرفته و در سال 2004 جایزه‌ هیات داوران را دریافت كرد. جایزه ویژه هیأت داوران به «از خدایان و انسان‌ها» به كارگردانی «خاویر بیوو» از فرانسه رسید و «ژولیت بینوش» برای بازی در فیلم «كپی برابر اصل» به كارگردانی عباس كیارستمی برنده جایزه بهترین بازیگر زن شد. جایزه بهترین بازیگر مرد به «خاویر باردم» برای فیلم «زیبا» به كارگردانی «آله‌خاندرو گونزالس ایناریتو» رسید و جایزه بهترین كارگردانی به «ماتیو آلماریك» برای فیلم «در سفر» اعطا شد.

** جشنواره برلین **
خرس طلای شصتمین جشنواره فیلم برلین در حضور بزرگانی چون مارتین اسكورسیزی و رومن پولانسكی به «سمیح كاپلان اوغلو»، كارگردان سرشناس تركیه برای فیلم «عسل» اعطا شد كه كه قسمت آخر از سه‌گانه معروف او بعد از «تخم‌مرغ» و «شیر» است. خرس نقره‌ای بهترین كارگردانی به «رومن پولانسكی» برای فیلم «روح‌نگار» تعلق گرفت. با توجه به غیبت این كارگردان برنده نخل طلا در جشنواره برلین، تهیه‌كنندگان فیلم از طرف «پولانسكی» جایزه را دریافت كردند. تندیس خرس نقره‌ای و جایزه بزرگ هیات داوران به فیلم «اگر بخواهم سوت بزنم، می‌زنم» از ایتالیا رسید.

** جشنواره ونیز**
جایزه شیرطلایی شصت‌وهفتمین دوره جشنواره ونیز به فیلم «جایی» به کارگردانی سوفیا کاپولا، دختر فرانسیس فورد كاپولا اعطا شد. جایزه شیرنقره‌ای جشنواره به «آخرین سیرك» ساخته آلكس دیلا اگلسیا از اسپانیا رسید و تریلر «قتل ضروری» به کارگردانی «یرژی اسکولیمووسکی»، فیلم‌ساز لهستانی برنده جایزه ویژه هیات داوران شد.

** جوایز آكادمی فیلم اروپا **
بیست‌و سومین مراسم سالانه اعطای جوایز فیلم اروپا با درخشش چشم‌گیر فیلم «نویسنده پشت پرده» ساخته رومن پولانسكی، كارگردان برنده نخل طلای كن و جایزه اسكار همراه شد. این فیلم علاوه‌بر جایزه بهترین فیلم، جایزه بهترین كارگردانی جوایز فیلم اروپا ،جایزه بهترین بازیگر مرد، بهترین فیلم‌نامه و بهترین موسیقی فیلم را نیز به‌دست آورد. فیلم «لبنان»، برنده شیر طلای ونیز جایزه بهترین فیلم‌برداری و فیپرشی جوایز فیلم اروپا را به خود اختصاص داد. جایزه بهترین فیلم سال از نگاه مردم به «آقای هیچ‌كس» ساخته «ژاكو فن دورمائل» تعلق گرفت و «برونو گانز»، بازیگر سرشناس سوئیسی به‌پاس یك عمر دستاورد سینمایی جایزه‌ ویژه‌ این آكادمی را دریافت كرد.

** جوایز سینمایی آسیا-پاسیفیك **
چهارمین مراسم سالانه اعطای جوایز سینمایی آسیا-پاسیفیك در "كویینزلند" استرالیا برگزار شد و فیلم «دیگری» ساخته مهدی رحمانی به‌عنوان تنها نماینده سینمای ایران موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم بلند كودك شد. جایزه بهترین فیلم به «پس‌لرزه» از چین رسید. این فیلم به كارگردانی «فنگ ژیائوگانگ» نماینده سینمای چین در جوایز اسكار 2011 و ركورددار فروش تاریخ سینمای این كشور است. جایزه بهترین كارگردانی به «لی چانگ دونگ»، فیلم‌ساز سرشناس كره‌ای برای فیلم «شعر» رسید و فیلم «عسل» ساخته «سمیح كاپلان اوغلو» از تركیه جایزه ویژه یونیسف را به‌دلیل ترویج تنوع فرهنگی دریافت كرد.

** جشنواره سن‌سباستین **
پنجاه‌وهشتمین جشنواره فیلم سن‌سباستین به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد سینمایی كشورهای اسپانیولی‌زبان جایزه صدف طلایی را به «پیتر مولان» بازیگر و كارگردان اسكاتلندی برای فیلم «ندز» اعطا كرد. جایزه ویژه هیات داوران به «الیسا کی» اعطا شد و «رائول روییز» برای «اسرار لیسبون» صدف نقره‌ای بهترین کارگردانی را گرفت. صدف نقره‌ای بهترین بازیگر زن به «نورا ناواس» و جایزه بهترین بازیگر مرد به «کانر مکارون» رسید. جشنواره سن‌سباستین همچنین به‌پاس یك عمر دستاورد سینمایی با اعطای جایزه "دونوتسیا" از «جولیا رابرتز» تقدیر كرد.

** جشنواره لندن **
پنجاه‌وچهارمین جشنواره فیلم لندن جایزه بهترین فیلم را به «چگونه تابستان را سپری كردم» از روسیه ساخته «آلكسی پوپوگربسكی» اعطا كرد. «دنی بویل»، كارگردان سرشناس برنده جایزه اسكار امسال جایزه یك عمر دستاورد سینمایی را از جشنواره فیلم لندن دریافت كرد.

** جشنواره تسالونیكی **
پنجاه‌ویكمین جشنواره فیلم تسالونیكی یونان با اعطای تندیس اسكندر طلایی به «خروجی» از كشور رومانی رسید. جایزه اسكندر نقره‌ای جشنواره تسالونیكی برای دومین فیلم برتر به «آتن‌برگ» از یونان رسید و اسكندر برنزی نیز به فیلم «ژان گنتیل» از آلمان تعلق گرفت. جایزه بهترین كارگردانی این جشنواره به «ماریان كریسان» برای فیلم «مورگن»، محصول مشترك فرانسه و مجارستان اعطا شد. این فیلم همچنین جایزه ویژه فیپرشی را نیز به خود اختصاص داد. در مراسم اختتامیه، «محمد الدراجی»، كارگردان سرشناس عراقی مورد تقدیر قرار ‌گرفت و جایزه دستاورد سینمایی این جشنواره را دریافت كرد.

** جایزه فیلم پارلمان اروپا **
جایزه‌ بهترین فیلم پارلمان اروپا در سال 2010 به نماینده‌ آلمان در جوایز اسكار تعلق گرفت. جایزه‌ فیلم «لوكس» برای تقدیر از بهترین فیلم سال قاره‌ اروپا به «وقتی ما برویم» ساخته‌ «فئو آلاداگ» از آلمان رسید. این فیلم كه موضوع آن تعارض‌های فرهنگی در جامعه است، نماینده‌ سینمای آلمان در هشتادوسومین دوره‌ جوایز اسكار خواهد بود. «وقتی ما برویم» كه نامزد چند جایزه‌ از جوایز آكادمی فیلم اروپا است، پیش از این در جشنواره‌ ترایبكا و جوایز فیلم آلمان مورد تقدیر قرار گرفته بود.

** جشنواره وایادولید اسپانیا **
پنجاه‌وپنجمین جشنواره فیلم والادولید اسپانیا فیلم «كپی برابر اصل« عباس كیارستمی را شایسته دریافت جایزه "خوشه‌ طلایی" دانست. كیارستمی پیش از این یك‌بار در سال 1994 جایزه خوشه طلایی جشنواره والادولید را برای فیلم «زیر درختان زیتون» کسب کرده بود. «كپی برابر اصل» كه مرز فروش جهانی3 میلیون دلار را پشت سر گذاشته است، طبق برنامه زمانی اعلام شده از مارس ‌2011 در آمریكا به‌روی پرده خواهد رفت. این فیلم در فهرست ‌20 فیلم برتر در نوبت اكران آمریكا قرار دارد كه تاكنون در جشنواره‌های متعددی چون ریودوژانیرو، ملبورن، نیویورك، ابوظبی و شیكاگو نمایش یافته است. «ژولیت بینوش» با این فیلم چشم به جایزه بهترین بازیگر زن جوایز فیلم لومیر فرانسه دوخته است.