محمد فیلی: خاطره خوبی از «تلخک» ندارم

 گفت وگو با «محمد فیلی» بازیگر نقش «تلخک» مجموعه تلویزیونی «پشت کوه های بلند»
گاهی این شخصیت شیرین زبان، خل و چل، ساده و بذله گو را سوار بر مرکب الاغ در جمعی می‌بینیم که به گروه موسیقی فرمان می‌دهد که موسیقی اجرا کنند. گاهی هم کنار «سامشاه» روی زمین لم داده و در حال خنداندن و مزه پراکنی است.
«تلخک» تکیه کلامش «...چی نیست؟» که آن را با شیوه شیرینی بیان می‌کند. «تلخک» با وجود آن که تداعی کننده شخصیت «بسیم بیگ» و «نسیم بیگ» برادران ۲ قلوی مجموعه «روزی روزگاری» است حواسش به همه جا هست.
«محمد فیلی» یا همان «شمر» مجموعه «مختارنامه» و ایفاگر نقش «تلخک» در گفت وگو با خراسان از شرایط تولید مجموعه «پشت کوه های بلند» و شرایط حاکم در سینما گلایه می‌کند. وی از نقش آفرینی اش در این مجموعه تلویزیونی برای مان می‌گوید.

* این بار با شخصیت «تلخک» دربار «سامشاه» در قاب تصویر ظاهر شدید.
**در مجموعه «روزی روزگاری» نقش «بسیم بیگ» را بازی کردم. «امرا... احمدجو» کارگردان آن مجموعه دوباره از من خواست که این شخصیت را در «پشت کوه های بلند» اجرا کنم. البته ویژگی های ظریفی به شخصیت تلخک افزودم تا شخصیت جدیدی خلق شود، چون تلخک دربار سال ها تجربه کسب کرده است و دیگر کودک ۴ ساله نیست، اگر چه او اندکی خل و چل است اما خیلی چیزها را می‌فهمد. حتی اعتراض خود را به پادشاه نشان می‌دهد چون به لحاظ فکری رشد کرده است.

* به ویژگی هایی اشاره کردید که درباره شخصیت تلخک وجود دارد. این ویژگی ها چیست؟
**«بسیم بیگ» شکل خاصی راه می‌رفت دیالوگ  خاص «هاوالا» را می‌گفت. ولی تکیه کلام تلخک «...چی نیست؟» است. این تکیه کلام را «احمدجو» به عنوان نویسنده و کارگردان نوشت. سختی کار ما بیان تمام واژه های نوشته شده بود. چون اجازه دخل و تصرفی در دیالوگ ها نداشتیم.

*«احمدجو» توجه بسیاری به زبان فارسی و ادبیات کهن دارد، به طور حتم دیالوگ ها را با دقت و وسواس می‌نوشت؟
**بله. بازیگران این مجموعه با تلفیقی از ۴ لهجه لری، کازرونی، شیرازی و میمه ای صحبت کردند. شخصیت «تلخک» در طول تاریخ شناخته شده است. با توجه به آن چه که درباره تلخک ها شنیدم و با نظر کارگردان، به شخصیت «تلخک» رسیدم.

*«تلخک» شخصیتی شیرین، ساده و بذله گو است که به همراه «سامشاه» و خدم و حشم، برای خوش گذرانی به اصفهان آمده است. اما نکته جالب این است که حواسش به اطرافیان شاه هست.
**«تلخک» در همه امور «سامشاه» دخالت می‌کند. اگر چه شیرین عقل است یک جاهایی مزه می‌پراند. یا وقتی پادشاه یا حکام قلزوم یا یک ایالت خیالی به اردوگاه «سامشاه» می‌آیند، با طنزپردازی و متلک نکاتی را به آن ها می‌فهماند. در واقع این شخصیت خیلی چیزها را می‌داند که شاید سامشاه و اطرافیانش آگاه نباشند.

* گفته اید که خاطره خوشی از بازی در مجموعه «پشت کوه های بلند» ندارید! چرا؟
** تصویربرداری این مجموعه باید ۳ سال طول می‌کشید ولی طی ۱۴ ماه به پایان رسید. فشار بسیاری را متحمل شدم چون بیشتر از همه بازیگران مقابل دوربین بودم بنابراین نمی‌دانستم چه زمانی باید استراحت کنم. بازی دراین مجموعه نه تنها برایم خاطره انگیز نیست که آزاردهنده هم هست.
این سریال باید طی همان ۳ سال تصویربرداری می‌شد. دلیل فشردگی کاری را نمی‌دانم! هنگام بازی در این مجموعه استراحت درستی نداشتیم. چندین و چند مرتبه ضربه خوردم و آسیب دیدم. از روی چهارپا پرت شدم و شرایط بسیار بدی داشتم و پایم شکست. باید گچ می‌گرفتند ولی آتل بستند و نمی‌توانستم درست بازی کنم.
با وجود این که یک سال و اندی از پایان تصویربرداری این مجموعه می‌گذرد اما هنوز دستمزدمان را دریافت نکرده ایم دلیلش را هم نمی‌دانم! ما هم مشکلات خاص خود را در زندگی شخصی مان داریم. ولی جلوی دوربین باید تلاش کنیم تا مردم را بخندانیم.

*به نظر می‌رسد طراحی چهره و لباس هم که وجه کاریکاتوری و اغراق شده به نقش «تلخک» داده است، بازی تان را از دیگر بازیگران متمایز کرده است؟
**وقتی بازیگر مقابل دوربین می‌رود، فیلم نامه خوب، کارگردانی، فیلم برداری، طراحی چهره، لباس و صحنه به بازیگر کمک می‌کند. کافی است بازیگر ۱۰درصد زحمت بکشد. در واقع ۹۰ درصد دیگر را عوامل دیگر کمک کرده اند. فکر می‌کنم بازی ام در «پشت کوه های بلند» مورد توجه قرار گرفته است و مردم تلخک را دوست دارند.

*از شرایط حاکم در سینما و تلویزیون و بازی در این مجموعه بگویید.
**شرایط حاکم در سینما و تلویزیون با یکدیگر فرق می‌کند در تلویزیون آثار حساب شده تر تولید می‌شود. اما در سینما باند بازی حاکم است. گروه هایی در سینما کارها را قبضه کرده اند و بعضی آقایان در تمام فیلم ها حضور دارند و با یک تیپ و قیافه، بازی تکراری ارائه می‌دهند. خوشبختانه فضای تلویزیون برای ابراز هنر باز است ولی سینما در انحصار گروه های خاص و باندبازی هاست. دلم می‌خواهد یک نقش پیشنهاد شود که با تمام وجودم عاشقش باشم.البته همه نقش هایی را که تا به حال بازی کرده ام دوست دارم.