جشن عروسی پیر شالیار
مراسم و جشن های سنتی دیگری نیز در میان كردان دیده می‌شود كه ریشه در باورهای اساطیری و ادیان باستانی ایشان دارد. برگزاری جشن عروسی پیر شالیار از آن جمله است.
جشن عروسی پیر شالیار (شهریار) مراسمی بسیار كهن است. اگرچه این مراسم در طول زمان با تغییرات بسیار مواجه بوده، ولی ریشه‌های كهن اساطیری خود را به خوبی حفظ كرده است در منابع مكتوب تاریخی آمده است: پیر روحانی از مغان زرتشت به نام پیر شالیار نزد مردم اورامان بسیار محترم است و كتابش را به بیگانگان نشان نمی‌دهند و كلماتش به جای ضرب المثل به كار می‌رود. جشن بزرگ مردم اورامان در بهمن‌ماه كه سال روز ازدواج اوست برگزار می‌شود.
این مراسم هر سال در بهمن‌ماه، در آغاز چله كوچك، در سه مرحله و طی سه هفته انجام می‌شود.
در اولین هفته بهمن‌ماه، گردوهایی كه از باغ پیر شالیار چیده شده، برای اهالی ارسال می‌شود و به این ترتیب اهالی از شروع مراسم با خبر می‌شوند.
در دومین مرحله مراسم، كه شب چهارشنبه بعد آغاز می‌شود بچه‌های روستا پیش از طلوع آفتاب به پشت بام می‌روند و با خواندن اشعار و گرفتن هدایایی از اهالی، خبر از برآمدن خورشید و آغاز مراسم قربانی می‌دهند. با طلوع اولین اشعه آفتاب، نوبت ذبح گوسفندان و گاوهای قربانی در بین اهالی، شب هنگام همه مردان در خانه پیر جمع شده، گروه گروه در جایگاه مخصوص طایفه خود می‌نشینند و برای تبرك رشته تسبیح چوبین دانه درشت و تخت گیوه به جای مانده از پیر را می‌بوسند. سپس مراسم نواختن دف و گفتن ذكر آغاز می‌شود.
در سومین جمعه بهمن‌ماه، مردان نان‌هایی را كه به شكل قرص‌های طلایی رنگ از آرد گندم و مغز بادام كوبیده تهیه شده و با گیاهان خشك چون ریحان و سیاه‌دانه تزیین شده است، بر سر مزار پیر شالیار می‌برند و پس از جمع شدن بر سر مزار پیر، نان‌ها را روی هم می‌ریزند و آنها را خرد كرده، با ماست بین حاضران تقسیم می‌كنند.
هر سال در دومین هفته اردیبهشت، اهالی اورامان و رستاهای مجاور به رسم تبرك و برای شفای بیماران قطعه‌ای از تخته سنگ كنار مزار پیر شالیار را می‌كنند و با خود می‌برند و بر این باورند كه كرامت و پیر شالیار باعث تبرك این سنگ شده و هر سال دوباره سبز خواهد شد.
به نظر می‌رسد این مراسم كه هم زمان با جشن سده بر پا می‌شود یادگار روزگار پرستش مهر در این سامان است. مراسمی كه در آن ایزد مهر بركت بخشنده رادر چهلمین روز زایشش، در آن هنگام كه زمین آغاز به دم زدن میكند و گوسفندان بار بر زمین می‌نهند، می‌ستاید و با ریختن خون قربانی یاد ایزد حامی دهقانان و تولیدكنندگان را كه با كشتن گاو باعث بركت كشت و دام و روییدن رستنی و گیاهان سودمند و خرمی و شادی ما در زمین می‌گردد، گرامی می‌دارد و پیروان او در مهرابه‌های باستانی بقایای متبرك را كه در شمعدان سنگی است بر سكوهای چوبی پاس می‌دارند و جانشین او پیری است با كراماتی شبیه او.
گردآوری : گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع : kurdistanmiras.ir