به بهانه روز جهانی دیابت
شعار امسال سالروز جهانی دیابت با توجه به شعار 3 سال (2014 تا 2016) که "زندگی سالم و دیابت" است، "شروع تغذیه سالم با صبحانه" انتخاب شده است.
14 نوامبر (23 آبان ماه) روز جهانی دیابت، سالروز تولد دکتر بانتیگ کاشف انسولین است. هدف از این روز علاوه بر بزرگداشت این دانشمند بزرگ، آگاه کردن هرچه بیشتر دنیا با اهمیت بیماری دیابت است. مراسم روز جهانی دیابت (WDD) توسط فدراسیون جهانی دیابت و اعضایش در سراسر جهان برنامه ریزی و برگزار می شود. روز جهانی دیابت در سال1991 به وسیله فدراسیون جهانی دیابت و سازمان بهداشت جهانی در پاسخ به نگرانی فزاینده در مورد خطراتی که دیابت بر سلامتی دارد ایجاد گردید. در بیستم دسامبر 2006 در مجمع عمومی سازمان ملل متحد این روز به عنوان یکی از روزهای سازمان ملل متحد قرار گرفت و از سال 2007 با این عنوان در جهان شناخته شد در این اجلاس همچنین دیابت به عنوان یکی از بیماری های غیر واگیر پر هزینه با عوارض بالا مورد توجه قرار گرفت.

هدف فدراسیون جهانی دیابت از سال 2014 تا 2016، "زندگی سالم و دیابت" می باشد. در سال گذشته تمامی تلاش ها برای انتقال این پیام مهم بود که افراد مبتلا به دیابت باید خودشان کنترل دیابت را در دست بگیرند و این امکان پذیر نیست، مگر با گسترش فعالیت های انجمن های آموزشی مثل گابریک و انجمن های دیگر.

تعداد افراد مبتلا به دیابت به سرعت در تمامی جهان در حال افزایش است و اگر آگاهی لازم در زمینه چگونگی کنترل قند خون، به این افراد داده نشود، متاسفانه عوارض بلند مدت دیابت بعد از چند سال ایجاد خواهد شد. روز جهانی دیابت در تمام دنیا به وسیله 200 انجمن فدراسیون جهانی دیابت در بیش از 160 کشور و منطقه گرامی داشته می شود. در سال های گذشته فدراسیون، روز جهانی را پیرامون موضوعاتی چون دیابت و حقوق بشر، دیابت و روش زندگی، دیابت و هزینه های دیابت، دیابت و ملاحظات تغذیه ای، دیابت در کودکان و بالغین و دیابت، آموزش و پیشگیری برگزار کرده است. روز جهانی دیابت با یک حلقه ی آبی معرفی می شود. حلقه در میان فرهنگ ها نشانه زندگی و سلامتی است و رنگ آبی نماینده آبی آسمان هایی است که تمام ملت ها را متحد می کند.
حلقه آبی نشان دهنده اتحاد انجمن های دیابت در سراسر دنیا در برابر شیوع جهانی دیابت است. در این روز رویداد های ورزشی، علمی، اطلاع رسانی، نمایشگاه های تصویری، کارگاه های آموزشی، در جوامع، مدارس، محیط های کار برای اقشار مختلف برگزار می شود.

سالروز جهانی دیابت در سال 2013 آخرین سال از کمپین 5 ساله آموزش و پیشگیری از دیابت بود. عنوانی که در سال 2009 با هدف بهبود آگاهی فردی و عمومی از دیابت بر این کمپین نهاده شد.
این کمپین در سال 2013 تلاش کرد تا با ترغیب انجمن ها و نهاد های فعال در زمینه دیابت، به گسترش آموزش های دیابت و پیغام های بهداشتی پیرامون پیشگیری از دیابت، و نیز افزایش آگاهی عمومی نسبت به دیابت به عنوان یک تهدید جدی سلامت و پیامد های بلند مدت آن بر نسل های آینده بپردازد. همچنین این کمپین بر این مهم تاکید داشت که اقدامات هر چند کوچک از هر نقطه از جهان می توانند با پیوستن به هم به یک حرکت بزرگ و جهانی بیانجامند؛ حرکتی که بی تردید برای تمام افراد مبتلا به دیابت و کسانی که در معرض ابتلا قرار دارند سودمند خواهد بود.

شعار امسال سالروز جهانی دیابت با توجه به شعار 3 سال (2014 تا 2016) که "زندگی سالم و دیابت" است، "شروع تغذیه سالم با صبحانه" انتخاب شده است.

فدراسیون جهانی دیابت (IDF)، به مناسبت روز جهانی دیابت، توجه ویژه‌ای به بحث تغذیه سالم نموده و پیام روز جهانی دیابت امسال را «شروع تغذیه سالم با صبحانه» تعیین کرده است. این کار به بهانه تاکید بر اهمیت تغذیه سالم در پیشگیری از دیابت نوع دو و عوارض جدی دیابت صورت گرفته است. تغذیه سالم، با مصرف صبحانه سالم آغاز می‌شود که می‌تواند به کنترل وزن تمام افراد و کنترل قند خون افراد دیابتی کمک نماید. تغذیه سالم، نه تنها برای افراد مبتلا به دیابت، بلکه برای تمام افراد از اهمیت بالایی برخوردار است. رعایت تعادل مناسب در مصرف گروه‌های غذایی مختلف برای کنترل دیابت حائز اهمیت است.

مواد غذایی، حاوی سه ماده مغذی اصلی زیر هستند:
• کربوهیدرات‌ها
• پروتئین‌ها
• چربی‌ها

این سه ماده مغذی، منبع اصلی تامین انرژی بدن به حساب می‌آیند.

کربوهیدرات‌ها، گلوکز و نشاسته موجود در مواد غذایی هستند. انواع کربوهیدرات‌ها عبارت‌اند از:

• نان‌ها، برنج، ماکارونی
• میوه‌ها
• لبنیات شامل شیر، ماست، دوغ و کشک
• سبزیجات نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی
• حبوبات
• شیرینی‌ها

کربوهیدرات‌ها مستقیما بر سطح قند خون اثر داشته و باید بین میزان کربوهیدرات دریافتی، سطح فعالیت و میزان انسولین دریافتی تعادل برقرار باشد. این تعادل باعث حفظ قند خون در محدوده کنترل می‌گردد. برای دستیابی به این تعادل باید به میزان، نوع و زمان مصرف مواد غذایی حاوی کربوهیدرات در طول روز توجه نمود. انتخاب‌های سالم گروه کربوهیدرات شامل مواردی از این گروه است که حاوی چربی و شکر افزوده کم و فیبر بالا باشد، مانند نان‌های سبوس‌دار، ماکارونی سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای، میوه‌جات، سبزیجات نشاسته‌ای، شیر و ماست کم‌چرب و حبوباتی نظیر عدس و لوبیا می‌باشد.

لازم به ذکر است، برخلاف تصور رایج که افراد دیابتی نباید به هیچ وجه از قند و شکر استفاده نمایند، مصرف مقادیر کم قند و شکر به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم، برای افراد مبتلا به دیابت بلامانع است.

پروتئین ماده مغذی است که برای ساخت و حفظ توده عضلانی بدن، پوست و سلول‌ها، ضروری است. گروه پروتئین‌ها تاثیر مستقیمی بر قند خون نداشته و شامل موارد زیر می‌باشد:

• انواع گوشت سفید و قرمز
• تخم مرغ و ماکیان
• شیر و پنیر
• حبوبات

چربی‌ها و روغن‌ها، منبع انرژی و برخی از ویتامین‌ها بوده، و همچنین به سلامت پوست کمک می‌نمایند. هضم چربی از هضم کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها طولانی‌تر بوده و تاثیر مستقیمی بر قند خون ندارد. انواع مختلف چربی‌ها و روغن‌ها عبارت‌اند از:

• روغن‌های غیراشباع با یک پیوند دوگانه
• روغن‌های غیراشباع با چند پیوند دوگانه
• چربی‌های اشباع
• چربی‌های ترانس

روغن‌های غیراشباع با یک یا چند پیوند دوگانه در روغن‌های گیاهی، مانند روغن کانولا، روغن زیتون، مغز دانه‌ها و ماهی وجود دارد. این روغن‌ها سالم‌ترین انتخاب از گروه چربی‌ها و روغن‌ها به حساب می‌آیند. روغن‌های جامد در منابع حیوانی مانند کره و لبنیات پرچرب و همچنین غذای فوری وجود دارند. چربی‌های ترانس در روغن‌های نباتی جامد یافت می‌شوند؛ این دو دسته از چربی‌ها، به عنوان ناسالم‌ترین انتخاب از این گروه شناخته می‌شوند.

نکته کلیدی در انتخاب‌های غذایی سالم شامل موارد زیر است:

• دریافت چربی کمتر
• دریافت شکر کمتر
• دریافت نمک کمتر
• دریافت فیبر بیشتر
• پیروی از یک برنامه غذایی منظم

برای کنترل قند باید به موارد زیر توجه نمود:
• مصرف سه وعده اصلی و دو تا سه میان وعده در روز
• عدم حذف وعده‌های غذایی
• مصرف صبحانه

پیروی از یک رژیم غذایی سالم به کنترل قند خون، چربی خون و وزن کمک می نماید. تغذیه سالم به معنای تعادل بین مصرف گروه‌های غذایی مختلف است. به این منظور باید به میزان مصرف مناسب هر یک از این گروه‌ها توجه نمود. یکی از شیوه‌های آسان برای برقراری این تعادل بین گروه‌های غذایی مختلف، استفاده از شیوه بشقاب است.
در این شیوه توصیه می‌شود در وعده‌های اصلی یک چهارم بشقاب پلوخوری را با منابع کربوهیدرات، یک چهارم دیگر را با منابع پروتئین و نصف باقی‌مانده آنرا با منابع سبزیجات غیرنشاسته‌ای پر نمایید؛ همچنین از یکی از منابع لبنیات مانند یک لیوان شیر کم‌چرب یا یک پیاله ماست نیز استفاده نمایید.


گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
منبع : gabric.ir

مطالب پیشنهادی:
به بهانه "روز جهانی پیشگیری از خودکشی"
به بهانه گرامیداشت "روز پزشک"
به بهانه گرامیداشت "روز داروسازی"
به بهانه "هفته جهانی تغذیه با شیر مادر"
به بهانه روز جهانی "ماما"