درمان ریزش موی مردانه (آندروژنتیک)
درحال حاضر داروی معجزه آسايی برای درمان قطعی طاسی با طرح مردانه وجود ندارد. اغلب اوقات افراد طاس با اميد به درمان در دام افراد شياد افتاده و از انواع و اقسام پمادها، محلول ها و شامپوها برای درمان طاسی خود استفاده می کنند ولی به مرور زمان متوجه می شوندکه فقط پول خود را به هدر داده و در ضمن زمان کافی برای راه های درمانی صحيح و مطمئن را هم ازدست داده اند. درمان های موجود برای اين بيماری را می توان به دو گروه عمده تقسيم كرد:
1) درمان های دارويی
در اين قسمت دو داروی استاندارد و بی نهايت داروی غيراستاندارد و خانگی قرار دارد. در دسته اول محلول ماينوكسيديل و قرص فيناسترايد قرار دارند. بغير از اين داروها هيچكدام از مواد تجويز شده ديگر دارای اثرات شناخته شده و قطعی نبوده و بدليل وجود عوارض احتمالی بهتر است بهيچ عنوان استفاده نشوند. اثرات اين داروها فقط با استمرار استفاده باقی مانده و با قطع مصرف (حتی مصرف طولانی مدت) به تدريج پر پشتی موها از بين رفته و لذا مصرف آنها بايستی برای هميشه ادامه پيداكند. هيچکدام از اين داروها موجب رشد مجدد مو نشده بلکه فقط روند ريزش مو را کند و يا در مواردی بصورت موقت متوقف می کنند.
مکانيسم دقيق اثر محلول ماينوکسيديل کاملاً مشخص نيست ولی ديده شده است که ماينوکسيديل ريزش مو را در مناطقی که موها نازک و ضعيف شده اند کند کرده و موجب ضخیم شدن موهای نازک وکرکی می شود ولی باعث رشد مجدد مو در مناطق کاملاً طاس سر نمی گردد. بعبارت ديگر با مصرف ماينوکسيديل روند طاسی کند شده ولی موهای ريخته شده مجدداً در نمی آيند.
محلول ماينوكسيديل باغلظت های 5- 2درصداستفاده می شود. طرزمصرف محلول ماينوکسيديل از اهميت زيادی برخوردار است. محلول بايستی برروی پوست تميز و خشك بآرامی ماليده شده (ماساژملایم) و حداقل 4 ساعت قبل و بعد از آن نبايستی موها شسته شوند. پس ازماليدن دارو سشوارزدن موها ممنوع است. مقدار مصرف 60 – 30 قطره صبح و شب است.
مصرف يک نوبت در روز ماينوکسيديل عمدتاً بی فايده است. برای بروز اثرات مثبت محلول ماينوكسيديل حداقل 6-4 ماه استعمال مداوم آن لازم بوده و حداكثر اثر آن 12 ماه بعد از شروع درمان آشكار می گردد. در اوايل درمان ممكن است ريزش موها ظاهراً بدترشود كه اهميتی ندارد و بتدريج اثرات مفيد آن آشكارمی گردد. نتايج درمانی محلول ماينوکسيديل در ريزش موی فرق و بالای سر بيشتر از طاسی در جلوی سر و خط رويش مو می باشد در حاليکه قسمت های اخير از نظر ظاهری و اجتماعی از اهميت بيشتری برای فرد و اطرافيان وی برخوردارهستند.
محلول ماينوکسيديل درنواحی که اصلاً مو وجود نداردکاری انجام نمی دهد. ماينوکسيديل درريزش موی خانم ها (که معمولاً بصورت پراکنده و منتشرمی باشد) نيز بسيار مؤثر است. هر چقدر فرد جوان تر، تعداد موهای كركی اش بيشتر و اگرزمان طاسی كمتراز ده سال باشد اثرمحلول ماينوكسيديل بيشترمی گردد.
عوارض جانبی محلول ماينوکسيديل عمدتاً در پوست بوده و بيشتر بدليل وجود پروپيلن گليکول در محلول ماينوکسيديل اتفاق می افتند. اين عوارض عبارتند از خشكی پوست، پوسته ريزی، خارش و قرمزی پوست. اخيراً شکل کف ( Foam ) ماينوکسيديل هم به بازار آمده است که اين عوارض جانبی را ندارد. گاهی هم اين محلول باعث افزايش رشد موها در صورت و مناطق ديگر بدن می شود كه بيشتر در خانم ها رخ داده ولی اهميتی ندارد زيرا خودش خوب می شود. به نظر مؤلف بهتر است ماينوکسيديل در زمان حاملگی استفاده نشود.
همانطورکه گفته شد پس ازقطع مصرف ماينوکسيديل اثرات مثبت درمانی آن بتدريج از بين رفته و وضعيت موهای فرد به حالت اول بازمی گردد به عبارت ديگربرای برای حفظ اثرات آن بايستی مصرف دارو را تا آخر عمرادامه داد. درصورتيکه فرد می خواهد اقدام به کاشت موی طبيعی نمايد بايستی استعمال ماينوکسيديل را از چند هفته قبل از عمل قطع نموده زيرا اين دارو عروق خونی را گشادکرده و لذا احتمال خونريزی در حين عمل را افزايش می دهد و 2 هفته بعد از عمل مصرف آن را از سرگيرد.
رعايت اين پريود زمانی موجب می گرددکه از ريزش موقتی موهای اطراف منطقه کاشت (که بدليل شوک ناشی از عمل است) تا حدزيادی ممانعت بعمل آيد.
قرص فيناسترايد (Propecia) به مقدار يک ميلي گرم درروز داروی ديگری است كه فقط درآقايان قابل استفاده است. مکانيسم اثر فيناسترايد مهار فعاليت آنزيم 5 آلفارداکتاز در ريشه مو می باشد و لذا مصرف آن اثر قابل ملاحظه ای بر تستوسترون بدن ندارد. متعاقب مصرف فيناسترايد ميزان دی هيدروتستوسترون تا حدود 3/2 کاهش پيداکرده در حاليکه تستوسترون تغييری نمی کند. تأثيرپذيری قرص فيناسترايد در بهبود ريزش مو در فرق سر بيشتر از جلوی سر و خط رويش مو بوده و نيز مصرف فيناسترايد منجر به رشد موهای ضخيم و بلندمی گردد .
اثر درمانی قرص فيناسترايد حدود 6 – 3 ماه پس ازشروع دارو مشخص شده و يكسال بعد به حداکثر خود می رسد. اين اثرات در طی سال دوم درمان ثابت مانده و يا کمی کاهش پيدا می کنند. قرص فيناسترايد بی خطر بوده و عوارض جانبی آن خفيف، اندك و اكثراً قابل برگشت می باشند.
اين عوارض عمدتاً مربوط به كاهش خفیف دراعمال جنسی مردانه (مانند کاهش ميل جنسی، اختلال در نعوظ وکاهش حجم منی) بوده و اهميتی ندارند زيرا اولاً با ادامه درمان بتدريج ناپديد شده و ثانياً درصورت قطع درمان نيز ظرف مدت کوتاهی ازبين می روند. درارتباط با قرص فيناسترايد هيچگونه تداخل دارويی و يا آثار سؤ برکبد، کليه، مغزاستخوان، چربی خون و تعداد اسپرم ها مشاهده نشده است. استفاده از قرص فيناسترايد در خانم ها ممنوع است. همچنين خانم های حامله نبايستی تماس پوستی با قرص فيناسترايد داشته باشند (مثلاً نباید با دست خود دارو را به شوهرشان بدهند).
نظر به اینکه مصرف فیناستراید موجب اختلال د راندازه گیری یک ماده مربوط به تشخیص سرطان پروستات در آزمایش خون می گردد لذا فرد مصرف کننده فیناستراید در صورت مراجعه به پزشک بایستی استعمال این قرص را به ایشان اطلاع دهد. درصورتی که فرد درحال مصرف قرص فیناستراید قصد بچه دارشدن داردبهتر است بطور موقت مصرف آن را قطع نماید. البته درمورد این مطلب توافق نظر وجود ندارد.
اثرات مثبت درمانی فیناستراید و ماینوکسیدیل باقطع مصرف آنها در عرض چند ماه از دست رفته و ریزش موهای فرد دقیقاً به وضعیت اولیه یعنی حالت قبل از مصرف دارو بازمی گردد.توجه داشته باشید که با قطع مصرف این داروها ریزش موها تشدید نمی گردد بلکه موهایی که تحت اثر این داروها حفظ شده و یا ضخیم تر شده بوده اند بدلیل قطع دارو به تدریج به وضعیت اولیه خود درآمده و تحت تاثیر فرآیند طاسی مردانه دوباره دچار ضعیف شدگی و در نهایت ریزش می شوند.
عليرغم موقتی بودن اثرات مثبت داروهای فوق و مشکلات مصرف آنها، متخصصين پوست غالباً توصيه می کنندکه اين داروها در کنار کاشت موی طبيعی برای چند سال (وگاهی همه عمر) استفاده شوند. علت اين است که معمولاً بهترين نتيجه کاشت مو برای طاسی مناطق جلو و قله سر بوجود آمده و نيز بالاترين نتيجه مصرف اين داروها برای طاسی منطقه ورتکس (پشت سر) حاصل می گردد لذا منطقی است که نتيجه بگيريم مصرف همزمان اين داروها با کاشت مو نتايج مفید پيوند مو را فوق العاده تشدید نموده و رضايتمندی بيمار و پزشک را افزايش می دهد.
2) درمان های جراحی
دراين قسمت انواع روش های جراحی ترميم پوست سر و كاشت مو قرار دارند. با پيشرفت های سال های اخير در تکنيک های پيوند موی طبيعی در حال حاضر کمتر از روش های جراحی قديمی مانند جمع کردن پوست سر و غيره استفاده شده و امروزه می توان ادعا کرد که:
بهترين روش ترميم در طاسی با طرح مردانه در خانم ها و آقايان استفاده از کاشت موی طبيعی است که اگر اينکار توسط متخصصين پوست باصلاحيت و دارای تجربه علمی و عملی انجام شود، نتايج بسيار درخشان و فوق العاده ای به همراه خواهد داشت.
قبل از کاشت مو
1) درمان های دارويی
در اين قسمت دو داروی استاندارد و بی نهايت داروی غيراستاندارد و خانگی قرار دارد. در دسته اول محلول ماينوكسيديل و قرص فيناسترايد قرار دارند. بغير از اين داروها هيچكدام از مواد تجويز شده ديگر دارای اثرات شناخته شده و قطعی نبوده و بدليل وجود عوارض احتمالی بهتر است بهيچ عنوان استفاده نشوند. اثرات اين داروها فقط با استمرار استفاده باقی مانده و با قطع مصرف (حتی مصرف طولانی مدت) به تدريج پر پشتی موها از بين رفته و لذا مصرف آنها بايستی برای هميشه ادامه پيداكند. هيچکدام از اين داروها موجب رشد مجدد مو نشده بلکه فقط روند ريزش مو را کند و يا در مواردی بصورت موقت متوقف می کنند.
مکانيسم دقيق اثر محلول ماينوکسيديل کاملاً مشخص نيست ولی ديده شده است که ماينوکسيديل ريزش مو را در مناطقی که موها نازک و ضعيف شده اند کند کرده و موجب ضخیم شدن موهای نازک وکرکی می شود ولی باعث رشد مجدد مو در مناطق کاملاً طاس سر نمی گردد. بعبارت ديگر با مصرف ماينوکسيديل روند طاسی کند شده ولی موهای ريخته شده مجدداً در نمی آيند.
محلول ماينوكسيديل باغلظت های 5- 2درصداستفاده می شود. طرزمصرف محلول ماينوکسيديل از اهميت زيادی برخوردار است. محلول بايستی برروی پوست تميز و خشك بآرامی ماليده شده (ماساژملایم) و حداقل 4 ساعت قبل و بعد از آن نبايستی موها شسته شوند. پس ازماليدن دارو سشوارزدن موها ممنوع است. مقدار مصرف 60 – 30 قطره صبح و شب است.
مصرف يک نوبت در روز ماينوکسيديل عمدتاً بی فايده است. برای بروز اثرات مثبت محلول ماينوكسيديل حداقل 6-4 ماه استعمال مداوم آن لازم بوده و حداكثر اثر آن 12 ماه بعد از شروع درمان آشكار می گردد. در اوايل درمان ممكن است ريزش موها ظاهراً بدترشود كه اهميتی ندارد و بتدريج اثرات مفيد آن آشكارمی گردد. نتايج درمانی محلول ماينوکسيديل در ريزش موی فرق و بالای سر بيشتر از طاسی در جلوی سر و خط رويش مو می باشد در حاليکه قسمت های اخير از نظر ظاهری و اجتماعی از اهميت بيشتری برای فرد و اطرافيان وی برخوردارهستند.
محلول ماينوکسيديل درنواحی که اصلاً مو وجود نداردکاری انجام نمی دهد. ماينوکسيديل درريزش موی خانم ها (که معمولاً بصورت پراکنده و منتشرمی باشد) نيز بسيار مؤثر است. هر چقدر فرد جوان تر، تعداد موهای كركی اش بيشتر و اگرزمان طاسی كمتراز ده سال باشد اثرمحلول ماينوكسيديل بيشترمی گردد.
عوارض جانبی محلول ماينوکسيديل عمدتاً در پوست بوده و بيشتر بدليل وجود پروپيلن گليکول در محلول ماينوکسيديل اتفاق می افتند. اين عوارض عبارتند از خشكی پوست، پوسته ريزی، خارش و قرمزی پوست. اخيراً شکل کف ( Foam ) ماينوکسيديل هم به بازار آمده است که اين عوارض جانبی را ندارد. گاهی هم اين محلول باعث افزايش رشد موها در صورت و مناطق ديگر بدن می شود كه بيشتر در خانم ها رخ داده ولی اهميتی ندارد زيرا خودش خوب می شود. به نظر مؤلف بهتر است ماينوکسيديل در زمان حاملگی استفاده نشود.
همانطورکه گفته شد پس ازقطع مصرف ماينوکسيديل اثرات مثبت درمانی آن بتدريج از بين رفته و وضعيت موهای فرد به حالت اول بازمی گردد به عبارت ديگربرای برای حفظ اثرات آن بايستی مصرف دارو را تا آخر عمرادامه داد. درصورتيکه فرد می خواهد اقدام به کاشت موی طبيعی نمايد بايستی استعمال ماينوکسيديل را از چند هفته قبل از عمل قطع نموده زيرا اين دارو عروق خونی را گشادکرده و لذا احتمال خونريزی در حين عمل را افزايش می دهد و 2 هفته بعد از عمل مصرف آن را از سرگيرد.
رعايت اين پريود زمانی موجب می گرددکه از ريزش موقتی موهای اطراف منطقه کاشت (که بدليل شوک ناشی از عمل است) تا حدزيادی ممانعت بعمل آيد.
قرص فيناسترايد (Propecia) به مقدار يک ميلي گرم درروز داروی ديگری است كه فقط درآقايان قابل استفاده است. مکانيسم اثر فيناسترايد مهار فعاليت آنزيم 5 آلفارداکتاز در ريشه مو می باشد و لذا مصرف آن اثر قابل ملاحظه ای بر تستوسترون بدن ندارد. متعاقب مصرف فيناسترايد ميزان دی هيدروتستوسترون تا حدود 3/2 کاهش پيداکرده در حاليکه تستوسترون تغييری نمی کند. تأثيرپذيری قرص فيناسترايد در بهبود ريزش مو در فرق سر بيشتر از جلوی سر و خط رويش مو بوده و نيز مصرف فيناسترايد منجر به رشد موهای ضخيم و بلندمی گردد .
اثر درمانی قرص فيناسترايد حدود 6 – 3 ماه پس ازشروع دارو مشخص شده و يكسال بعد به حداکثر خود می رسد. اين اثرات در طی سال دوم درمان ثابت مانده و يا کمی کاهش پيدا می کنند. قرص فيناسترايد بی خطر بوده و عوارض جانبی آن خفيف، اندك و اكثراً قابل برگشت می باشند.
اين عوارض عمدتاً مربوط به كاهش خفیف دراعمال جنسی مردانه (مانند کاهش ميل جنسی، اختلال در نعوظ وکاهش حجم منی) بوده و اهميتی ندارند زيرا اولاً با ادامه درمان بتدريج ناپديد شده و ثانياً درصورت قطع درمان نيز ظرف مدت کوتاهی ازبين می روند. درارتباط با قرص فيناسترايد هيچگونه تداخل دارويی و يا آثار سؤ برکبد، کليه، مغزاستخوان، چربی خون و تعداد اسپرم ها مشاهده نشده است. استفاده از قرص فيناسترايد در خانم ها ممنوع است. همچنين خانم های حامله نبايستی تماس پوستی با قرص فيناسترايد داشته باشند (مثلاً نباید با دست خود دارو را به شوهرشان بدهند).
نظر به اینکه مصرف فیناستراید موجب اختلال د راندازه گیری یک ماده مربوط به تشخیص سرطان پروستات در آزمایش خون می گردد لذا فرد مصرف کننده فیناستراید در صورت مراجعه به پزشک بایستی استعمال این قرص را به ایشان اطلاع دهد. درصورتی که فرد درحال مصرف قرص فیناستراید قصد بچه دارشدن داردبهتر است بطور موقت مصرف آن را قطع نماید. البته درمورد این مطلب توافق نظر وجود ندارد.
اثرات مثبت درمانی فیناستراید و ماینوکسیدیل باقطع مصرف آنها در عرض چند ماه از دست رفته و ریزش موهای فرد دقیقاً به وضعیت اولیه یعنی حالت قبل از مصرف دارو بازمی گردد.توجه داشته باشید که با قطع مصرف این داروها ریزش موها تشدید نمی گردد بلکه موهایی که تحت اثر این داروها حفظ شده و یا ضخیم تر شده بوده اند بدلیل قطع دارو به تدریج به وضعیت اولیه خود درآمده و تحت تاثیر فرآیند طاسی مردانه دوباره دچار ضعیف شدگی و در نهایت ریزش می شوند.
عليرغم موقتی بودن اثرات مثبت داروهای فوق و مشکلات مصرف آنها، متخصصين پوست غالباً توصيه می کنندکه اين داروها در کنار کاشت موی طبيعی برای چند سال (وگاهی همه عمر) استفاده شوند. علت اين است که معمولاً بهترين نتيجه کاشت مو برای طاسی مناطق جلو و قله سر بوجود آمده و نيز بالاترين نتيجه مصرف اين داروها برای طاسی منطقه ورتکس (پشت سر) حاصل می گردد لذا منطقی است که نتيجه بگيريم مصرف همزمان اين داروها با کاشت مو نتايج مفید پيوند مو را فوق العاده تشدید نموده و رضايتمندی بيمار و پزشک را افزايش می دهد.
2) درمان های جراحی
دراين قسمت انواع روش های جراحی ترميم پوست سر و كاشت مو قرار دارند. با پيشرفت های سال های اخير در تکنيک های پيوند موی طبيعی در حال حاضر کمتر از روش های جراحی قديمی مانند جمع کردن پوست سر و غيره استفاده شده و امروزه می توان ادعا کرد که:
بهترين روش ترميم در طاسی با طرح مردانه در خانم ها و آقايان استفاده از کاشت موی طبيعی است که اگر اينکار توسط متخصصين پوست باصلاحيت و دارای تجربه علمی و عملی انجام شود، نتايج بسيار درخشان و فوق العاده ای به همراه خواهد داشت.
پس از کاشت مو
نتایج خیره کننده کاشت مو
لازم به ذکر است ، نام داروهای ذکر شده تنها برای اطلاع کاربران پورتال سیمرغ است و بخش سلامت سیمرغ هیچ گونه توصیه ای برای مصرف این داروها نمی کند و داروها بایستی تحت نظر پزشک معالج شما تجویز شوند .
تهیه و تدوین : گروه سلامت سیمرغ - دکتر علی وفائی ، متخصص پوست و مو
www.seemorgh.com/health
www.seemorgh.com/health
اختصاصی سیمرغ
مطالب پیشنهادی:
ویتامین و املاح برای جلوگیری از ریزش مو
معجونی برای رشد مو
از بین بردن مو
تحریک رشد مو !!
میوه های مفید برای سلامت مو