در سال‌های دهۀ 90 گوشت همه را می‌ترساند: انگار گوشت سمی، آلوده و خطرناک بود. امروزه، با وجود موج گرایش به تولیدات بیو، دیگر این OGM ها (محصولات غذایی اصلاح ژنتیکی شده) هستند که ما را نگران می‌کند. اما از سوی دیگر، پروتئین‌ها بیش از پیش به عنوان عنصری سالم در تغذیه شناخته می‌شوند. بین این دو ایدۀ متناقض، تکلیف ورزشکاران چیست؟ از پروتئین استفاده بکنند یا نه؟
بحث دربارۀ گوشت
دربارۀ مصرف گوشت، دو رویکرد متفاوت وجود دارد، که هواداران هر رویکرد، دلایل متقاعد کننده‌ای دارند: از یک سو، دسته ای قرار دارند که از ترس سم موجود در گوشت، از خوردنش اجتناب می‌کنند؛ در سوی دیگر، افرادی نظر دیگری دارند و برخلاف دسته اول اعتقاد دارند که گوشت برای تقویت ماهیچه‌ها ضروری است. این گروه، با یک قیاس ظاهراً منطقی و غیرقابل بحث، این طور استدلال می‌کنند: ورزشکار به پروتئین بیشتری نیاز دارد. گوشت حاوی پروتئین است. بنابراین ورزشکار به گوشت نیاز دارد. اما این استدلال توسط ورزشکاران گیاهخوار دچار تناقض می‌شود. این ورزشکاران می‌گویند، ما بدون گوشت بسیار خوب زندگی می‌کنیم و نیاز به پروتئین برای حفظ تعادل‌مان را از دیگر منابع غذایی تأمین می‌کنیم.
دربارۀ مصرف گوشت، دو رویکرد متفاوت وجود دارد، که هواداران هر رویکرد، دلایل متقاعد کننده‌ای دارند: از یک سو، دسته ای قرار دارند که از ترس سم موجود در گوشت، از خوردنش اجتناب می‌کنند؛ در سوی دیگر، افرادی نظر دیگری دارند و برخلاف دسته اول اعتقاد دارند که گوشت برای تقویت ماهیچه‌ها ضروری است. این گروه، با یک قیاس ظاهراً منطقی و غیرقابل بحث، این طور استدلال می‌کنند: ورزشکار به پروتئین بیشتری نیاز دارد. گوشت حاوی پروتئین است. بنابراین ورزشکار به گوشت نیاز دارد. اما این استدلال توسط ورزشکاران گیاهخوار دچار تناقض می‌شود. این ورزشکاران می‌گویند، ما بدون گوشت بسیار خوب زندگی می‌کنیم و نیاز به پروتئین برای حفظ تعادل‌مان را از دیگر منابع غذایی تأمین می‌کنیم.
آیا گوشت برای ورزشکاران مضر است؟
آیا گوشت حیوانات حاوی سمومی هستند که می‌توانند باعث اختلال در بدن شوند؟ برای پاسخ به این سئوال، باید به معنای کلمۀ "سم" دقت کنیم. اگر این کلمه را به معنایی که عموماً در بین ورزشکاران رایج است و برای توصیف موادی که مسئول اسیدسازی بین بافت‌ها هستند، به کار برده شود، باید گفت که این تلقی غلط است. با توجه به آزمایش‌هایی که بر پایۀ اندازه گیری میزان اسید موادغذایی در سطح کلیه انجام گرفته است، این طور به نظر می‌رسد که پنیرها خیلی بیشتر از گوشت اسیدساز هستند. اسید اوریک هم که به میزان قابل توجهی در گوشت وجود دارد، میزانش در مقایسه با آنچه که خود بدن می‌سازد (خصوصاً موقع انجام فعالیت‌های شدید) کمتر است. میزان کلسترولی هم که به واسطۀ موادغذایی وارد بدن می‌شود، به ندرت در مقایسه با تولید خود بدن، قابل ملاحظه است. بنابراین استدلال چندان قوی و محکمی به نفع یا در محکومیت گوشت وجود ندارد. بنابراین، فقط معیارهای مذهبی، فلسفی، خوراکی یا فرهنگی هستند که باعث انتخاب یا عدم انتخاب گوشت می‌شوند نه معیارهای علمی.
آیا گوشت حیوانات حاوی سمومی هستند که می‌توانند باعث اختلال در بدن شوند؟ برای پاسخ به این سئوال، باید به معنای کلمۀ "سم" دقت کنیم. اگر این کلمه را به معنایی که عموماً در بین ورزشکاران رایج است و برای توصیف موادی که مسئول اسیدسازی بین بافت‌ها هستند، به کار برده شود، باید گفت که این تلقی غلط است. با توجه به آزمایش‌هایی که بر پایۀ اندازه گیری میزان اسید موادغذایی در سطح کلیه انجام گرفته است، این طور به نظر می‌رسد که پنیرها خیلی بیشتر از گوشت اسیدساز هستند. اسید اوریک هم که به میزان قابل توجهی در گوشت وجود دارد، میزانش در مقایسه با آنچه که خود بدن می‌سازد (خصوصاً موقع انجام فعالیت‌های شدید) کمتر است. میزان کلسترولی هم که به واسطۀ موادغذایی وارد بدن می‌شود، به ندرت در مقایسه با تولید خود بدن، قابل ملاحظه است. بنابراین استدلال چندان قوی و محکمی به نفع یا در محکومیت گوشت وجود ندارد. بنابراین، فقط معیارهای مذهبی، فلسفی، خوراکی یا فرهنگی هستند که باعث انتخاب یا عدم انتخاب گوشت می‌شوند نه معیارهای علمی.
چه کار کنیم که میزان پروتئین تغذیه‌مان کافی باشد؟
منابع تأمین پروتئین‌تان را تقسیم بندی کنید: گوشت پرندگان، گوشت گوزن، گوشت‌های غیربومی و... . از تکه‌های کوچک صرف نظر نکنید. به نوع گوشت و اصالتش دقت کنید. دنبال گوشت‌هایی با برچسب کیفیت باشید؛ این نکته را در مورد لبنیات و تخم مرغ هم رعایت کنید. ماهی‌های آزاد را نسبت به ماهی‌های پرورشی در الویت قرار دهید. منابع پروتئین گیاهی‌تان را متنوع کنید: سبزیجات خشک، غلات کامل، سویا. این مواد جانشین‌های بسیار مناسبی برای گوشت هستند. یک وعده کربوهیدرات کافی در طی روز داشته باشید. این توصیه برای ورزشکاران بسیار ارزنده است. کاهش میزان ذخایر گلیکوژن، کاهش فزایندۀ اسیدهای آمینه را به همراه دارد، در نتیجه به طورغیرمستقیم نیاز به پروتئین را برای هیچ و پوچ افزایش می‌دهد!
منابع تأمین پروتئین‌تان را تقسیم بندی کنید: گوشت پرندگان، گوشت گوزن، گوشت‌های غیربومی و... . از تکه‌های کوچک صرف نظر نکنید. به نوع گوشت و اصالتش دقت کنید. دنبال گوشت‌هایی با برچسب کیفیت باشید؛ این نکته را در مورد لبنیات و تخم مرغ هم رعایت کنید. ماهی‌های آزاد را نسبت به ماهی‌های پرورشی در الویت قرار دهید. منابع پروتئین گیاهی‌تان را متنوع کنید: سبزیجات خشک، غلات کامل، سویا. این مواد جانشین‌های بسیار مناسبی برای گوشت هستند. یک وعده کربوهیدرات کافی در طی روز داشته باشید. این توصیه برای ورزشکاران بسیار ارزنده است. کاهش میزان ذخایر گلیکوژن، کاهش فزایندۀ اسیدهای آمینه را به همراه دارد، در نتیجه به طورغیرمستقیم نیاز به پروتئین را برای هیچ و پوچ افزایش می‌دهد!
تهیه و ترجمه : گروه سلامت سیمرغ - زهرا علی دوست
www.seemorgh.com/health
اختصاصی سیمرغ
مطالب پیشنهادی :
خواص گوشت بلدرچین!!
چرا باید به گوشت پخته سماغ بزنیم؟
بهترین جایگزین گوشت قرمز را می شناسید؟
ارزش غذایی گوشت شتر
خوردن گوشت این دو حیوان باعث آرامش می شود!
خواص گوشت بلدرچین!!
چرا باید به گوشت پخته سماغ بزنیم؟
بهترین جایگزین گوشت قرمز را می شناسید؟
ارزش غذایی گوشت شتر
خوردن گوشت این دو حیوان باعث آرامش می شود!