مزه شیرین و بافت جویدنی و چسبناك آلو خشك نه تنها آن را لذیذ می‌كند بلكه بسیار مغذی است. همانند دیگر میوه‌های خشك،آلو خشك نیز در تمام طول سال موجود می‌باشد.
 
مزه شیرین و بافت جویدنی و چسبناك آلو خشك نه تنها آن را لذیذ می‌كند بلكه بسیار مغذی است. همانند دیگر میوه‌های خشك،آلو خشك نیز در تمام طول سال موجود می‌باشد. آلو خشك(prune) در واقع شكل خشك شده ی آلوچه اروپایی(European plum ) است كه اخیراً نام آن به آلوچه خشك  dried‌ plumتغییر یافته است.

تاریخچه

فرآیند خشك كردن آلوچه برای تهیه آلو خشك به هزاران سال پیش در منطقه‌ای در نزدیكی دریای خزر (كاسپین)برمی‌گردد، همان ناحیه‌ای كه تهیه آلو خشك از آلوچه اروپایی از آنجا نشات گرفته است. آنها به تمام نقاط اروپا همراه با تمدنها و فرهنگهای متفاوت راه یافتند.

فرآیند خشك كردن آلو از كالیفرنیا شروع شد، كه هم اكنون یكی از اصلی‌ترین تولیدكنندگان آلو در دنیاست. در اواسط قرن 19 لویس پلیردرخت آلو را با خودش از فرانسه به كالیفرنیا آورد.  

در بین آنها درختهایی بودند كه متعلق به Agen variety بودند، نوعی از آلو كه برای خشك كردن مناسب بودند.
فواید آلو خشک:

آلوتازه (Plum) و آلوی خشك (Prune) به نام Prunus domestica شناخته‌شده‌اند كه مواد مغذی گیاهی بنام نئوكلوروژنیك و اسید كلوروژنیك به فراوانی در تركیب منحصر به فرد آنها وجود دارد. این مواد در دو نوع تازه و خشك آن یافت شده‌اند و به عنوان فنولها طبقه‌بندی شده كه عملكرد آنها به عنوان آنتی‌اكسیدانت شناسایی شده است. این مواد محافظ در خنثی كردن یك رادیكال اكسیژنی خطرناك به نام superoxide anion radical تأثیر بسزایی دارند و همچنین این مواد از آسیب با پایه اكسیژن به چربیها جلوگیری می‌كنند.  چون غشای سلولهای بدن، سلولهای مغز و مولكولهایی مثل كلسترول از چربی تشكیل‌شده‌اند جلوگیری از آسیب‌رسانی رادیكال آزاد به چربیها، كمك كمی‌نیست.

 مواد موجود در 100 گرم پالو خشک
 
ویتامین A  844.48 واحد
فیبر 3.02 گرم
پتاسیم 316.63 میلی گرم
مس 0.18 میلی گرم

بتا- كاروتین برای حفاظت بیشتراز آنتی اكسیدانت

 توانایی آلوخشك برای شناسایی آسیب مربوط به اكسیژن به سلولهای بدن ما به تركیب بتا كاروتین آنها بستگی دارد.  آلوخشك منبع بسیار خوبی از ویتامین  A (به شكل بتاكاروتین) است، فقط یك 4/1فنجان از آن 16 درصد ویتامین A روزانه بدن را تأمین می‌كند.  بتاكاروتین بعنوان یك آنتی اكسیدانت حلال چربی عمل می‌كند و رادیكالهای آزادی كه ممكن است باعث آسیب رساندن به سلولها و غشای سلولها شود را از بین می‌برد.  هنگامی‌كه كلسترول با رادیكال آزاد اكسیده شود برای دیواره رگها خطرناك است.  با افزایش كلسترول در دیواره رگها پلاك ایجاد می‌شود كه بزرگ شدن آن باعث اختلال در جریان خون یا گسیختگی و لختگی خون می‌شود و حتی موجب حمله قلبی یا سكته مغزی می‌گردد.  رادیكالهای آزاد می‌توانند به DNA آسیب برسانند و باعث تغییر در ساختار آن شوند كه اگر بصورت جدی باشد می‌تواند باعث تشكیل سلولهای سرطانی شود.  علاوه بر آن بعد از اینكه رادیكالهای آزاد به DNA آسیب رساندند می‌توانند منجر به التهاب شوند.  در این صورت بدن نمی‌تواند سلولها و عواملی كه باعث آسیب‌رسانی سلولها می‌شود را از بین ببرد و رادیكالهای آزاد و‌خامت آن را افزایش می‌دهد به همین خاطر بتاكاروتین كه باعث از بین رفتن رادیكالهای آزاد است در تحقیقات نشان داده است كه برای جلوگیری از بیماریهایی چون سفتی رگ، بیماری قلبی دیابتی و سرطان روده بزرگ مؤثر‌اند و همچنین بتاكاروتین برای كاهش اثر بیماریهای التهابی مثل آسم، التهاب استخوان و روماتیسم مفصلی مؤثر است.

 

نقش پتاسیم در سلامت قلب

آلو خشك منبع خوبی از پتاسیم است. 4/1 فنجان آلوخشك، 9 درصد پتاسیم روزانه بدن را فراهم می‌سازد. پتاسیم یك ماده معدنی اساسی جهت تنظیم فشار خون و كاركرد درست قلب است.

 اثر غذاهای سرشار از پتاسیم مانند آلو در كاهش فشارخون در چند تحقیق نشان داده‌شده‌است.  بعنوان مثال: محققان روی 40000 آمریكایی در طی 4 سال آزمایش انجام دادند تا اثرات این رژیم در تنظیم فشار خون را بدست آورند.  در مردهایی كه رژیم گرفتند و رژیم آنها سرشار از پتاسیم و منیزیم و فیبر بلغور بود مشخص شد  كه خطر ابتلا به سكته مغزی در آنها كاهش یافته است.  علاوه بر اینكه دارای مزیتهای برای رگهای قلب است همچنین پتاسیم یافت‌شده در آلو می‌تواند باعث افزایش سلامتی استخوان شود.  خوردن غذاهای با نمك فراوان باعث دفع بیشتر كلسیم از طریق ادرار می‌شود.  افرادی كه چنین رژیم غذایی دارند خوردن پتاسیم موجود در آلو با آن مقابله كرده و فرسودگی سریع استخوان را به تعویق می‌اندازد.

آلو منبع بسیار خوبی از فیبر رژیمی‌شناخته‌شده‌است كه در آمار نشان داده‌است كه با خوردن 4/1 فنجان در روز 1/12 درصد فیبر به بدن وارد می‌شود. مزیتهای سلامتی آلو بسیار مهم و اساسی است.

 نقش آلو خشك در قندخون و كمك به كاهش وزن

فیبر قابل جذب آلو كمك به تنظیم قندخون می‌كند. به این صورت كه جذب گلوكز بعد از غذا را به تأخیر می‌اندازد و سرعت ترك غذا از معده به روده را كم می‌كند.  فیبر باعث افزایش اثر انسولین می‌شود كه می‌تواند در درمان و جلوگیری از دیابت نوع دو نقش داشته‌باشد.  فیبر قابل جذب در آلو باعث می‌شود كه شخص بعد از صرف غذا احساس سیری كند بدون اینكه پرخوری كند، كه این كار را با كم كردن سرعت ترك غذا از معده انجام می‌دهد.  بدین ترتیب از افزایش وزن و پرخوری جلوگیری می‌كند.

 فیبر آلو خشك برای تنظیم و كاهش كلسترول و حفاظت روده‌ای

آلو خشك به دلیل قابلیتش در جلوگیری از یبوست معروف است. بعلاوه زمان انتقال مدفوع را كم می‌كند، بنابراین خطر ابتلا به سرطان و بواسیر را كاهش می‌دهد. فیبر غیر قابل جذب آلو خشك غذای مورد نیاز باكتری‌های مفید روده‌بزرگ را فراهم می‌سازد.  هنگامی‌ كه این باكتری‌های مفید فیبر غیر قابل جذب آلو خشك را تخمیر می‌كنند، یك اسید چرب با زنجیره كوتاه بنام اسید بوتریك تولید می‌كنند كه بعنوان سوخت اولیه برای سلولهای روده بزرگ استفاده می‌شود كه به سالم نگهداشتن کولون (بخشی از روده بزرگ) كمك می‌كند. این باكتری مفید همچنین دو اسید چرب دیگر با زنجیره كوتاه نیزایجاد می‌كند: اسید پروپیونیك و اسید استیك، كه بعنوان سوخت برای سلولهای ماهیچه‌ها و كبد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اسید پروپیونیك از فیبر غیر قابل جذب آلو خشك به وجود می‌آید كه مسئول كاهش كلسترول فیبر است.  در تحقیقاتی روی حیوانات، اسید پروپیونیك نشان داده است كه از ایجاد CoA reductase-HMG جلوگیری می‌كند، آنزیمی‌كه محصول كلسترول تولید شده توسط كبد است. با كاهش فعالیت این آنزیم، اسید پروپیونیك به كاهش میزان كلسترول خون كمك می‌كند.

به علاوه فیبر قابل جذب آلو خشك به كاهش كلسترول نیز كمك می‌كند كه این كار را با پیوند‌زدن اسیدهای چرب و دفع آنها از بدن توسط مدفوع انجام می‌دهد. اسیدهای صفرا تركیباتی هستند كه برای هضم چربی تولید‌شده از كلسترول توسط كبد مورد استفاده قرار می‌گیرند. هنگامی‌ كه با فیبر موجود در آلو خشك دفع می‌شوند، كبد باید اسید صفرای تازه تولید كند و از كلسترول بیشتری استفاده كند، بنابراین باعث كاهش مقدار كلسترول در جریان خون می‌شود. فیبر قابل جذب همچنین مقدار كلسترول تولید شده توسط كبد را نیز كاهش می‌دهد.

در تحقیقی چاپ شده در Archives of Internal Medicine به اثبات رسیده است كه خوردن غذاهایی با فیبر زیاد، مثل آلو خشك، به جلوگیری از بیماریهای قلبی كمك می‌كند. حدود 10000 آمریكایی بزرگسال به مدت 19 سال در این تحقیق شركت كرده‌اند. افرادی كه فیبر بیشتری می‌خوردند،21  گرم در روز، در مقایسه با افرادی كه 15 گرم در روز می‌خوردند،12  درصد خطر سكته قلبی(CHD)و 11 درصد بیماری قلبی عروقی(CVD) در آنها كاهش می‌یابد. افرادی كه فیبرغذایی قابل جذب در آب بیشتری می‌خورند،15 درصد خطر CHD و 10 درصد خطرCVD در آنها كاهش می‌یابد. فیبر غیر قابل حل موجود در آلوخشك باكتری‌های مفید در دستگاه گوارش را تغذیه می‌كند كه این امر به نگهداری تعداد بیشتر باكتری مفید كمك می‌كند. به علاوه برای تولید اسیدهای چرب با زنجیره كوتاه توصیف شده در بالا، باكتری‌های مفید نقش دفاعی مهمی ‌ایفا می‌كنند و مانع از زنده ماندن آنها در دستگاه گوارش می‌شود.

جذب آهن

در چند تحقیق ثابت شده است كه آلو تازه و آلو خشك قدرت جذب آهن دارد. آلو تازه و آلو خشك می‌توانند آهن را بیشتردر دسترس بدن قرار دهند كه این به علت تركیب ویتامین C موجود در این میوه است.

 

چگونه انتخاب و ذخیره كنیم.

آلو خشك رامعمولاً با هسته یا بدون هسته می‌فروشند. اینكه شما كدام نوع را انتخاب می‌كنید به سلیقه و یا نیازتان بستگی دارد. بهتر است آلو خشكهایی را كه در ظرف‌هایی شفاف بسته‌بندی شده‌اند و محتویات آن مشخص است را خریداری كنید تا از كیفیت آن مطمئن شوید.  آلوها باید پلمپ، براق، نرم و بدون كپك باشند.  اگر بسته‌ها مات و تیره هستند مطمئن شوید كه محكم بسته شده‌اند، بصورتی كه آلوها رطوبت خود را از دست نداده باشند.  همانند دیگر میوه‌های خشك، سعی كنید آلو خشكهایی را خریداری كنید كه به آنها مواد نگهدارنده مثل سولفیت افزوده نشده باشد.

آلو خشك را باید در یك ظرف در بسته درجایی خشك، خنك و تاریك نگهداشت در این صورت چندین ماه قابل استفاده خواهند بود.  نگهداری آنها در فریزر باعث حفظ تازگی آنها شده و تا 6 ماه قابل مصرف خواهند بود.  هنگامی‌كه در ظرف را باز می‌كنید مطمئن شوید كه دوباره آن را محكم بسته‌اید تا رطوبت خود را از دست ندهند.

نكاتی برای تهیه آلو خشك

اگر آلوهایی دارید كه كاملاً خشك‌اند آنها را در آب گرم برای چند دقیقه بجوشانید.  اگر می‌خواهید آنها را بپزید، قبلاً در آب یا آب میوه بخیسانید تا مدت زمان پخت آن كمتر شود.

چند نكته سریع:

از خورشت آلو همراه گوشت بره و برگ رزماری كه آرام پز شده ،میل كنید و از خوردن این نوع غذای خاورمیانه لذت ببرید.

از خوردن آلو خیس خورده یا پخته روی پنكیك ها و یا وافل ها لذت ببرید.

تكه‌های آلوی خشك را همراه با دیگر میوه‌های خشك مخلوط كنید و از خوردن آن لذت ببرید.

آلو خشك افزودنی خوشمزه ای برای مواد تودلی مرغ است.

آلوخشك و اكسالاتها

آلو خشك معدود غذایی است كه میزان قابل ملاحظه‌ای اكسالات دارد، ماده طبیعی كه در گیاهان، حیوانات و موجودات زنده یافت می‌شود. هنگامی‌كه اكسالات به مقدار زیاد در فلوئیدهای بدن تجمع می‌كنند متبلور می‌شوند كه مشكلاتی در بردارد.  به همین دلیل، افرادی كه مشكل كیسه صفرا یا كلیه دارند باید از خوردن آن پرهیز كنند. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده‌اند كه اكسالات در جذب كلسیم از بدن اختلال وارد می‌كند. در تحقیقات انجام شده می‌بینیم كه توانایی اكسالات برای كاهش جذب كلسیم بسیار ناچیزاست و به طور قطع ارزش غذاهای حاوی اكسالات برای افزودن كلسیم به برنامه غذایی را بیشتر نمی‌كند. اگر دستگاه گوارشی شما سالم باشد و شما غذاها را به خوبی بجوید و در آرامش غذای خود را بخورید، در این صورت بدن غذاهای گیاهی كه غنی از كلسیم و اكسالیك اسید هستند را به خوبی جذب می‌كند. معمولاً یك پزشك خانواده برای جذب كلسیم مورد نیاز، فرد را به خوردن این نوع غذاها تشویق نمی‌كند،دلیل آن مقدار اكسالات موجود در آنهاست.
 
 
تهیه و ترجمه: گروه سلامت سیمرغ
اختصاصی سیمرغ   www.seemorgh.com/health
 
مطالب پیشنهادی:
کلسترول بالا
دیابت
فشارخون بالا