روان‌شناسان تربیتی و صاحب‌نظران معتقدند، معلم و مربی‌ای در کار آموزش و انجام وظایف تربیتی موفق است که در زمینه روان‌شناسی یادگیری و فرآیند یادگیری اطلاعات و شناخت کافی داشته باشد و بتواند اصول آن را به کار بندد...
در تعریف یادگیری آمده است: یادگیری یعنی ایجاد تغییر نسبتا ثابت در رفتار بالقوه یادگیرنده مشروط بر آنکه این تغییر بر اثر تجربه رخ داده باشد.
انگیزه اساس همه یادگیری‌ها
انگیزه اساس کار و کلید همه یادگیری‌هاست. بدون آن معلومات کمی فرا گرفته می‌شود. حتی در اهمیت آن می‌گویند که یادگیری، بدون انگیزه ممکن نیست و جایی که یادگیری نباشد، آموزشی نیز نخواهد بود. یادگیری، در تغییرات رفتاری نمایان می‌شود و این تغییرات، تنها زمانی رخ می‌دهد که دانش‌آموز (فرد) به کسب معلومات و یا مهارت برانگیخته شده باشد. به عبارت دیگر، فعالیت، اساس یادگیری و انگیزه اساس فعالیت است. با پایان گرفتن انگیزه فعالیت نیز متوقف می‌شود.
معلم و بیداری انگیزه
هدف آموزش و پرورش برانگیختن میل دانش‌آموزان به یادگیری است و نقش معلم (مربی) برانگیختن دانش‌آموزان به خودآموزی از راه کوشش، خطا و آزمایش راه‌های مختلف تا رسیدن به عمل مطلوب است.
اولین تکلیف معلم ترغیب دانش‌آموزان به خواستن یادگیری است. دانش‌آموزان مشتاق یادگیری چیزهایی هستند که برایشان جالب باشد و معلمان هم باید خواسته‌های دانش‌آموزان را در مسیرش هدایت کنند. جو تربیتی متعادل که خوب هم اداره شود، امکان رشد و تعالی را بهتر میسر می‌سازد.
برخی از دانش‌آموزان تنها میل به سرگروه شدن در کلاس در آنها کافی است که برانگیخته شوند. نمره درسی، تشویق، تمجیدهای شفاهی و کتبی، جوایز و نشان‌های افتخار، تذکرات و توبیخ‌های ملایم می‌توانند در ارتقای سطح مهارتی دانش‌آموزان نقش موثر و مهمی بازی کنند.
برخی از دانش‌آموزان تنها میل به سرگروه شدن در کلاس در آنها کافی است که برانگیخته شوند. نمره درسی، تشویق، تمجیدهای شفاهی و کتبی، جوایز و نشان‌های افتخار، تذکرات و توبیخ‌های ملایم می‌توانند در ارتقای سطح مهارتی دانش‌آموزان نقش موثر و مهمی بازی کنند.
راه‌های برانگیختن انگیزه دانش‌آموزان
• آشنایی با علاقه‌های درونی دانش‌آموز و استفاده از روش‌هایی که علاقه آنها را افزایش می‌دهد.
• ترغیب دانش‌آموز به تعیین و برقراری اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت.
• وجود رابطه بین آنچه که یاد می‌گیرد و هدف‌هایی که تعیین کرده است.
• توجه به توانایی‌های هر دانش‌آموز و توجه به این نکته که تکلیف نباید از حد توانایی او بیشتر باشد.
• آگاهی دانش‌آموز از آنچه که از او انتظار می‌رود.
• دخالت در تعیین و برقراری هدف‌ها.
• شرکت در فعالیت‌هایی که برایش مهم و معنی‌دار است.
• دوست داشتن معلم خود و احترام گذاشتن به او.
• اطمینان از اینکه معلم نیز او را دوست دارد و به او احترام می‌گذارد.
• انگیزش‌های منفی (ترس از تنبیه) معمولا یادگیری را کند می‌کند و به تعویق می‌اندازد در حالی که انگیزش‌ها مثبت (تعیین جوایز و تقدیر) موجب تسریع در پاسخ‌های مطلوب می‌شود.
• ارایه آموزش‌ها با روش‌های فعال که برای دانش‌آموز جالب و جذاب باشد.
• ترغیب دانش‌آموز به تعیین و برقراری اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت.
• وجود رابطه بین آنچه که یاد می‌گیرد و هدف‌هایی که تعیین کرده است.
• توجه به توانایی‌های هر دانش‌آموز و توجه به این نکته که تکلیف نباید از حد توانایی او بیشتر باشد.
• آگاهی دانش‌آموز از آنچه که از او انتظار می‌رود.
• دخالت در تعیین و برقراری هدف‌ها.
• شرکت در فعالیت‌هایی که برایش مهم و معنی‌دار است.
• دوست داشتن معلم خود و احترام گذاشتن به او.
• اطمینان از اینکه معلم نیز او را دوست دارد و به او احترام می‌گذارد.
• انگیزش‌های منفی (ترس از تنبیه) معمولا یادگیری را کند می‌کند و به تعویق می‌اندازد در حالی که انگیزش‌ها مثبت (تعیین جوایز و تقدیر) موجب تسریع در پاسخ‌های مطلوب می‌شود.
• ارایه آموزش‌ها با روش‌های فعال که برای دانش‌آموز جالب و جذاب باشد.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
منبع: salamatiran.com
مطالب پیشنهادی:
درس‌ها پشت گوش می‌ماند!
اضطراب امتحان چيست و چگونه برطرف می‌شود؟
اضطراب امتحان چيست و چگونه برطرف می‌شود؟
مقابله با استرس بازگشت به مدرسه
سرچشمه ی اضطراب در کودکان (1)
هراس اجتماعی در نوجوانان