مراقبت از دندان‌های شيری

مرواریدهای سفید و زیبایی كه برای اولین بار در 6 ماهگی در لثه پایین نوزاد ظاهر می‌شوند، دندان‌های شیری هستند كه رویش آنها یكی پس از دیگری تا دو سالگی ادامه می‌یابد (البته این زما‌ن‌ها تقریبی است و بین کودکان اختلافات زیادی از نظر زمان رویش دیده می‌شود). یعنی در دو سالگی سیستم دندانی شیری كودك كامل شده و رژیم غذایی از مایعات به سمت غذاهای جامد و جویدنی تغییر می‌كند...

تعداد دندان‌های شیری در این سن 20 عدد است كه شامل 12 دندان قدامی و 8 دندان خلفی (آسیا) می‌باشد. این دندان‌ها باید تا زمان رویش دندان‌های دایمی جایگزین در دهان كودك باقی مانده و عملكرد مناسب خودشان را ایفا كنند ولی متاسفانه بسیاری از كودكان این دندان‌ها را بسیار زودتر از موعدی كه باید به‌ طور طبیعی بیفتند، از دست می‌دهند. عمده علت از دست دادن زودهنگام دندان‌ها، پوسیدگی آنها است كه به دلیل عدم توجه از طرف والدین و عدم مراجعه جهت انجام معاینات منظم توسط دندانپزشك برای كشف پوسیدگی‌های اولیه و انجام درمان‌های لازم می‌باشد. لذا ضایعات وسعت پیدا كرده و برای كودك ایجاد درد و ناراحتی می‌كنند. در این مرحله ممكن است دندانپزشك بتواند با انجام درمان مناسب، دندان را حفظ نموده و یا به دلیل از بین رفتن عمده بافت دندان و یا عفونت گسترده آن مجبور به خارج كردن آن شود. بسیاری از والدین با تصور اینكه دندان‌های شیری دندان‌های موقتی هستند، آنها را محكوم به فنا دانسته و هیچ‌گونه مراقبتی را برای آنها لازم نمی‌دانند و حتی در صورت وجود پوسیدگی قابل تشخیص توسط خودشان صبر می‌كنند تا دندان درد بگیرد و كودك قادر به تحمل آن نباشد تا برای كشیدن آن به دندانپزشك مراجعه كنند. حال آنكه اگر والدین با اهمیت این دندان‌های موقتی آشنا باشند در حفظ و نگهداری آنها تلاش بیشتری خواهند كرد.

جویدن و تغذیه كودك كه در سنین رشد بسیار حیاتی و لازم است مختل خواهد شد و ممكن است كودك را دچار سوء تغذیه نماید.

از طرفی نداشتن دندان‌های قدامی كودك می‌تواند در تكلم او اختلال ایجاد كند زیرا تلفظ بسیاری از حروف با برخورد زبان به دندان‌های قدامی شكل می‌گیرد.

و مهم‌تر از همه اینكه جوانه دندان‌های دایمی در زیر دندان‌های شیری قرار دارند و هرگاه زمان رویش آنها فرا برسد ریشه دندان‌های شیری تحلیل رفته، لق می‌شوند و دندان‌های اصلی جایگزین آنها می‌گردند. اگر یك دندان شیری قبل از موعد مقرر از دهان خارج شود، فضای مربوط به آن توسط سایر دندان‌ها اشغال می‌شود. در نتیجه برای دندان دایمی جایگزین جایی برای رویش باقی نمی‌ماند كه این مساله ممكن است باعث نهفته ماندن آن دندان دایمی یا به هم ریختگی كل دندان‌ها شود. یعنی نیاز به یك درمان ارتودنسی پرهزینه در آینده!

بنابراین توصیه می‌شود والدین در جهت حفظ و نگهداری دندان‌های شیری با ارتقای بهداشت دهان كودكان و تغذیه مناسب‌تر آنها برای جلوگیری از ایجاد پوسیدگی و مراجعات منظم به دندانپزشك برای معاینه و كشف زودهنگام علایم پوسیدگی تلاش کنند و درمان‌های پیشگیری انجام دهند.