وزرای روحانی در صف استیضاح مجلسی ها

روزهایی كه قرار بود استیضاح یك وزیر آخرین قدم نظارتی پارلمان باشد زیاد دور نیست. همان روزها بود كه تصمیم بر آن شد در استیضاح‌ها مصلحت‌سنجی شود و به دولت فرصت داده شود. با وجود نزدیك بودن آن روزها، به نظر می‌رسد آن دولتی كه مجلس تصمیم داشت با آن اینگونه رفتار كند رفته است و حالا دیگر خبری از آن روزها نیست.

در این روزها «استیضاح» شده است دم دستی‌ترین ابزار نظارتی یك اقلیت تندرو در مجلس. ابزاری كه با استفاده تقریبا موفق 10 روز پیش‌شان به دهان‌شان مزه كرده است و حالا ابزار محبوبی برای آنان شده است. دولت یك سال بیشتر ندارد اما رفتار بخشی از مجلس با آن به هیچ عنوان شبیه به رفتار با یك دولت یك ساله نیست.

«ماه عسل» كه هیچ این روزها عده‌یی هستند كه حتی چشم دیدن یك رابطه عادی میان مجلس و دولت را هم ندارند. عرق استیضاح قبلی خشك نشده برنامه‌ریزی كرده‌اند. این‌بار اما نه برای یك وزیر كه برای چندین وزیر. اقلیت تندروی مجلس اعتماد به نفس پیدا كرده است آنقدر كه از ایستادن مقابل رییس مجلس هم ابایی ندارند و حالا با تكیه بر همین اعتماد به نفس كاذب مشغول جلو رفتن هستند. وزرا را از تریبون‌های مختلف تهدید می‌كنند به آنان هشدار می‌دهند و تاكید دارند كه از هرگونه رابطه عادی جلوگیری كنند.

 اگر در دولت‌های قبل تا ماه‌های آخر كار دولت هم برای متوقف كردن استیضاح‌ها برنامه می‌ریختند حالا نگرانی شب و روزشان این است كه مبادا میان استیضاح‌ها فاصله‌یی بیفتد كه نیت‌شان را باطل كند. جدیدترین و جدی‌ترین پروژه «علی جنتی» وزیر فرهنگ و ارشاد است. وزیری كه اوضاعش به حد زیادی شبیه رضا فرجی دانا است. همچون فرجی‌دانا كه افراد حوزه كاری‌اش به ‌شدت از عملكرد او راضی بودند و مجلس ناراضی، این‌بار هم شرایط مشابه است.

 این‌بار هم هنرمندان و نویسندگان از عملكرد وزارت ارشاد راضی هستند و بخشی از نمایندگان ناراضی. نقطه شباهت بعدی این دو وزیر كمیسیون‌های تخصصی‌شان است. جنتی نیز همچون فرجی دانا با كمیسیون تخصصی روبه‌رو است كه كمترین قرابت فكری را با آنها دارد.

هشدار تهدیدآمیز یك سابقه استیضاح‌دار

تندترین موضع‌گیری نسبت به فرزند دبیر شورای نگهبان از سوی «الیاس نادران» گرفته شده است. یكی از استیضاح‌كنندگان وزیر علوم كه حالا همقطارانش تصور می‌كنند تاثیرگذاری نطق او سهم بالایی در عزل فرجی دانا داشته است. با این همه ظاهرا استیضاح فرجی‌دانا شرایط را برای او به گونه‌یی كرده است كه یك وزیر را تهدید كند.

 او دو روز پیش در گفت‌وگو با یك سایت محلی شهر قم به وزیر ارشاد تاخته و با اشاره به اكران برخی از فیلم‌ها و تئاترها اظهار داشت: كمیسیون فرهنگی مجلس دایما با مسوولان وزارت ارشاد جلسه داشته و دغدغه‌ها را به آنها منتقل می‌كند. وی با بیان اینكه مجلس در تلاش برای برقراری تعامل با دولت است، افزود: حداكثر تلاش مجلس بر این است كه با تذكر و همفكری كار را جلو ببرد ولی طبیعی است كه اگر مجلس از اثر‌گذاری بر اصلاح روش‌های فرهنگی ناامید شود آن وقت از ابزارهای نظارتی دیگر استفاده می‌كند.

نماینده مردم تهران با اشاره به اینكه مجلس در این رابطه با كسی شوخی ندارد ادامه داد: به نظرم وزیر ارشاد باید دغدغه‌هایی كه مبتنی بر دغدغه‌های نهاد‌های انقلابی و در راس آن مقام معظم رهبری است و برخی از آنها را به صورت علنی مطرح كرده‌اند و بعضی را نیز در جلسات خصوصی گفته‌اند را جدی بگیرد وسعی در رفع آنها كند. وی تصریح كرد: اگر وزیر ارشاد خود را سرباز نظام می‌داند باید در چارچوب تدابیر نظام عمل كند و امیدواریم روش‌های خود را اصلاح كنند.

یك فیلم دردسرساز شد، صد فیلم دردسرساز نشد

دردسر اصلی وزیر ارشاد از خبر اكران یك فیلم شروع شد. فیلم «من عصبانی نیستم» شد بهانه‌یی برای رفت‌و?آمد وزیر ارشاد به كمیسیون فرهنگی مجلس. ناگفته مشخص بود كه از پاسخ‌های وزیر ارشاد هم كسی در كمیسیون فرهنگی قانع نمی‌شود و مرحله بعدی صحن علنی مجلس شورای اسلامی خواهد بود.

با این همه تهدید به استفاده از سایر ابزارهای نظارتی در مورد او آن هم از سوی مجلس یك تعریف بیشتر ندارد. مجلسی كه تذكرهای كتبی، شفاهی و سوال را گذرانده حالا یك ابزار مغفول مانده بیشتر ندارد كه آن هم «استیضاح» است. وزیر ارشاد كه سابقه یك بار كارت زرد گرفتن از مجلس را دارد و با آن همه شباهتی كه شرایطش با شرایط رضا فرجی‌دانا ،وزیر تازه معزول شده از سوی مجلس دارد شاید سرنوشت‌شان هم به یكدیگر نزدیك شود.

با این همه آن گونه كه از خبرها برمی‌آید ظاهرا قرار است همان تركیب استیضاح‌كنندگان وزیر علوم دست به كار استیضاح وزیر ارشاد شوند. استیضاحی كه شاید بازهم بتوان آن را نوعی استیضاح «سیاسی» زیر پوشش دغدغه‌های فرهنگی دانست كه در دولت گذشته با هزینه كردهای میلیاردی برای فیلم‌های حاشیه‌یی چون «لاله» نمایان نشده بود.

وزرای به صف شده مقابل مجلس

اما این پایان سونامی «استیضاح»های اقلیت تندروی مجلس نیست. علاوه بر وزیر ارشاد آن گونه كه از متن خبرها برمی‌آید برای وزرای كشور، آموزش و پرورش، نیرو و ارتباطات هم برخی از نمایندگان دست به كار جمع‌آوری امضا شده‌اند. وزیر كشور به دلیل آنچه كه بی‌توجهی به تذكرات مجلس و بی‌توجهی به مسائل امنیتی خوانده می‌شود حالا با امضای 60 نماینده برای استیضاح مواجه است.

 این در حالی است كه وزیر كشور یكی از نزدیك‌ترین افراد به علی لاریجانی رییس مجلس است كه این روزها اقلیت تندروی مجلس او راهم نشانه رفته‌اند تا بعد از نافرمانی در برابر دستور علی لاریجانی در مورد استیضاح وزیر علوم، این‌بار یكی از كلیدی‌ترین مهره‌های رییس مجلس در دولت را هم نشانه بروند. نفر بعدی علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش است.

استیضاح او هم درست همزمان با استیضاح رضا فرجی‌دانا كلید خورد و آن گونه كه خود استیضاخ‌كنندگان اعلام كرده بودند با 92 امضا به هیات رییسه داده شده بود. موضوعی كه حسین سبحانی‌نیا، عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی آن را رد می‌كند و به «ایلنا» می‌گوید كه این استیضاح هنوز به هیات رییسه مجلس نیامده است. طرح استیضاح فانی در نهمین ماه فعالیتش هم در شرایطی شكل می‌گیرد كه در دولت گذشته خبری از چنین استیضاح‌هایی نبود.

نفر بعدی حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو است كه او هم با تهدید استیضاح روبه‌رو است. استیضاحش تنها 15 امضا دارد اما بعید نیست كه افزایش پیدا كند و جدی‌تر شود. در نهایت اما واعظی، وزیر ارتباطات نفر آخر است. این‌بار واعظی روز گذشته از سوی نصرالله پژمان فر یكی از نمایندگان تندروی مجلس به دلیل افزایش سرعت اینترنت تهدید به استیضاح شده است.

مسیر یكطرفه تعامل

مسیر تعامل مجلس و دولت یكطرفه نبود. راس مجلس تلاش زیادی داشت تا این جاده دوطرفه شود اما اقلیت تندروی مجلس تصمیم دیگری گرفته‌اند. به هر قیمتی تلاش دارند تا جلوی دوطرفه شدن این مسیر را بگیرند. عادت به تعامل دیدن از سوی دولت ندارند و حالا با سونامی استیضاحی كه به راه انداخته‌اند به دنبال دو هدف هستند.

 اول تخریب كامل رابطه دولت و مجلس و بعد قدرتی كه در جست‌وجویش بودند و زیر سایه نام اقلیت‌شان نمی‌توانستند به آن دست پیدا كنند. حالا اقلیت تندروی مجلس در مسیر یكطرفه تعامل می‌تازند تا شاید همین مسیر یكطرفه را هم به ورطه تخریب كامل برسانند.