نگرانی از جنگ موافقان با مخالفان مرسی و کودتای حامیان مبارک

حسنی مبارک را مردم مصر در جریان بهارعربی یا همان بیداری اسلامی از اریکه قدرت به زیر کشیدند تا علی‌رغم ادامه حضور برخی عناصر کلیدی دوران دیکتاتوری گذشته‌، محمد مرسی عنوان ریاست جمهوری مصر را در یک انتخابات تقریبا دموکراتیک در مصاف با کاندیدای حامیان نظام سابق برنده باشد.

مرسی درست از زمانی که مرد نخست دولت مصر شد حرکات معنی داری از خود نشان داد؛کاندیدای اخوانی‌ها بلافاصله پس از پیروزی به عربستان رفت تا وفاداری خود را به پدرخوانده دیکتاتورهای پیشین مصر ابراز کرده باشد. اگرچه در آن برهه زمانی دلایل تاریخی برای اثبات بهم پیوستگی اخوانی‌ها و حمایت‌های آل سعود منتشر شد اما در لفافه،نگاه‌ها به تحرکات محمدمرسی حساس شد. بعد از این سفر بود که بانوی اول دیپلماسی کاخ سفید مهمان قاهره و کابینه تشکیل نشده مصر شد تا آنهایی که امید به استقلال‌طلبی مرسی داشتند انگشت حیرت به دهان گرفته و حتی از همان روز علم مخالفت با مرسی را در دست گرفتند. در نگاه این گروه ایالات متحده تامین کننده با کمک1.1میلیارددلاری منابع مالی مورد نیاز ارتش مصر است که در طول انتفاضه آزادی با حسنی مبارک نقش ماشین آدم کشی و سرکوب فرعون را ایفا می‌کرد، نباید این گونه در تحولات مصر تاثیر گذار باشند. البته از زمانی زمزمه مخالفت این گروه‌ها با اخوان الملسمین شنیده شد،که که اخوانی‌ها در جریان اعتراضات به عملکرد ارتش مصر و حامیان دیکتاتوری سابق پس از پیروزی انقلاب خود را کنار کشیدند.

همزمان با این صف آرایی جدید که مقابل اخوانی‌ها در حال شکل‌گیری بود‌؛ روزنامه واشنگتن تایمز نوشت که کنگره آمریکا، هیاتی را به منظور تحقیق در خصوص هدیه 50 میلیون دلاری دولت این کشور به محمد مرسی و جماعت اخوان المسلمین آن هم زمانی که دور دوم انتخابات ریاست جمهوری مصر را پیش‌رو داشتند، مامور کرد. فرانک وولف نماینده ویرجینیا در کنگره آمریکا مدعی شده است که منابع امنیتی عالی رتبه در ایالات متحده آشکار کردند که در این پرنده شخص باراک اوباما و وزیرخارجه متهم هستند.عضو کنگره آمریکا تصریح کرد که در مقابل این کمک دولت اوباما، اخوان المسلمین متعهد شده است تا به توافقات بین‌المللی و منطقه‌ای رژیم سابق مصر از جمله توافقنامه کمپ دیوید وفادار بماند.ظرف یک سال 3ضلع قدرت در مصر نمایان شده است؛نخست حامیان دیکتاتوری سابق یعنی وفاداران حسنی مبارک که عموما در ارکان نظامی مصر نفوذ دارند. دوم سلفی‌های . اخوانی‌ها که دولت را در اختیار گرفته اند و در نهایت گروه‌های لیبرال و چپ گرا که مخالف سیاست‌های دولت هستند.

شوک اختیارات تام و مطلق

پس از آن که مرسی توانست نقش یک کاتالیزور محوری را در مصالحه رژیم صهیونیستی و حماس ایفا کند مصر را دچار التهاب کرد! روز پنجشنبه با اعلام قانونی که به رئیس جمهور اختیارات تام و مطلق، حتی در برابر دستگاه قضایی کشور می‌داد، چنان شوکی را در مصر ایجاد شد که موج شدیدی از اعتراضات را به همراه داشت. در فرمان آقای مرسی آمده است که تا زمان برگزاری انتخابات پارلمانی جدید مصر، هیچ نهادی حق اقدام برای لغو دستورات رئیس‌جمهور را ندارد. پنجنشبه عصر، یاسر علی، سخنگوی رئیس جمهور با اشاره به اینکه مجلس و همچنین کمیت? مسئول تنظیم قانون اساسی هر دو در دست اسلامگرایان بوده و قابل انحلال نیست، اعلام کرد که رئیس جمهور این اختیار را دارد که برای حفاظت از انقلاب ژانویه 2011 هر تصمیمی را اتخاذ کند. وی افزود: تا زمان نگارش قانون اساسی جدید، اظهارنظرها، تصمیمات و قوانینی که توسط رئیس‌جمهور صادر می‌شود، قطعی است و تابع فراخوان نخواهد بود«در واقع این بدان معناست که تصمیمات رئیس‌جمهور بالاتر از تصمیم هر نهاد قضایی است. براساس اختیارات جدید رئیس جمهوری مصر‌، هیچ کس نمی‌تواند علیه تصمیمات او در دستگاه قضایی شکایت کند. رئیس‌جمهور مصر همچنین روز پنجشنبه دادستان عمومی کشور را برکنار و فرد جدیدی را منصوب کرد. او انتصاب دادستان عمومی مصر را نیز به طور کامل در اختیار خود گرفت. مرسی در دفاع از این مصوبه جدید در جمع هوادارانش گفت که در حال هدایت مصر در مسیر «آزادی و دموکراسی» است. رئیس جمهور مصر ادامه داد:»به هیچ وجه وجود مخالفان من را نگران نمی‌کند. برعکس می‌خواهم اپوزیسیونی قوی و حقیقی وجود داشته باشد.» او گفت برخی از هواداران نظام سابق مصر از دستگاه قضایی برای پیشبرد اهداف خود سوءاستفاده می‌کنند. رئیس جمهور مصر تصریح کرد که این افراد را معرفی خواهد کرد. در اتفاقی ناگهانی، سمیر مرقص مشاور مسیحی رییس جمهور مصر نیز در همین حال استعفا کرد و گفت «من تصمیم گرفتم استعفا کنم چرا که رئیس جمهور و مقامات ریاست جمهوری قبل از اعلام این احکام، مرا در جریان قرار نداده بودند. من از طریق رسانه‌ها از این احکام اطلاع یافتم.»

اما به راستی مقابله مرسی با عناصر باقی مانده دوران مبارک باید با این جنجال و التهاب همراه می‌شد؟!

در مقابل فرمان رئیس جمهور مصر،شورای عالی قضایی مصر نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: تصمیماتی که از سوی رئیس‌جمهوری کشور اتخاذ شده بی‌سابقه است و استقلال دستگاه قضایی و قضات کشور را زیر سوال می‌برد.شورای مذکور با ابراز تاسف از صدور چنین دستوری از سوی محمد مرسی از وی خواست تا هرچه سریع‌تر نسبت به لغو اوامر اخیر خود اقدام کند.

خبرگزاری فرانسه گزارش داد که قضات اسکندریه شنبه از اعتصاب نامحدودی در این شهر بزرگ مصر در اعتراض به اختیارات جدید محمد مرسی رئیس جمهوری مصر خبر دادند. محمد عزت عجوه رئیس باشگاه قضات مصر در بیانیه ای اعلام کرد:« باشگاه قضات اسکندریه تصمیم گرفت کار را در همه دادگاه‌ها و دفاتر دادستان در استان اسکندریه و بحیره تا پایان بحران ناشی از اعلامیه قانون اساسی به حال تعلیق در آورد.» استان بحیره در نزدیکی اسکندریه است.

ورود البرادعی به میدان

در این بین محمد البرادعی از مخالفان مشهور محمد مرسی در مصر به توطئه‌گری علیه دولت متهم شده است. محمد البرادعی، برند? جایز? صلح نوبل با توصیف رئیس جمهور به عنوان«فرعون جدید» بر صفح? توئیتر خود نوشت:«امروز مرسی هم? ارکان قدرت را اشغال کرده است. آنچه که امروز در سرکوب معترضان شاهدیم اقدامی زشت و نامناسب است که نقاب از چهره برخی مسوولان می‌زداید.» وی اقدام پلیس را وحشیانه خواند و افزود: «این اقدامات نشان می‌دهد نظام سرکوبگر حسنی مبارک همچنان در سلامت کامل به سر می‌برد و بر کشور حاکم است.»

درهمین حال، نیروهای ملی مصر در نشست خود در مقر حزب دموکراتیک و اجتماعی مصر با صدور بیانیه‌ای خواستار تشکیل جبهه نجات مصر برای مدیریت بحران ایجاد شده در کشور شدند.حمدین صباحی، محمد البرادعی،عمرو موسی، السید البدوی،محمد ابوالقار و جرج اسحاق از اعضای اصلی این کمیته هستند. حمدین صباحی تاکید کرد تا زمانی که اعلامیه قانون اساسی اخیر مرسی لغو نشود هیچ گفت‌وگویی با ریاست جمهوری مصر نخواهد شد. صباحی همچنین گفت تصمیمات جدید مرسی به فضای آزادی و حاکمیت قانون در مصر آسیب‌زده است.

البرادعی پس از مذاکرات با شخصیت‌های مخالف‌، در مصاحبه با رویترز و اسوشیتدپرس افزود وقتی یک دیکتاتور ظالمانه ترین و زشت ترین اقدامات را انجام می‌دهد و سپس می‌گوید بیایید تا اختلاف‌ها را حل کنیم‌، دیگر جایی برای گفتگو باقی نمی‌ماند . البرادعی که انتظار می‌رود به هماهنگ کننده یک جبهه مخالف رهایی ملی تبدیل شود تصریح کرد اعلامیه مرسی روند متزلزل انتقال در جهت دموکراسی را با مشکل روبرو کرد و برای متوقف کردن یک « چرخه خشونت » اقداماتی نیاز است که باید انجام شود.

براساس گزارش منابع دولتی مصر،محمدالبرادعی مدیر کل سابق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دو تن از سیاستمدارن دیگر مصر به توطئه علیه رئیس جمهوری مصر متهم شدند. حامد صدیق از وکلای مصر در شکایتی علیه محمد البرادعی رئیس حزب قانون اساسی مصر، سید بدوی رئیس حزب وفد و حمدین صباحی نامزد مستقل دور اول انتخابات ریاست جمهوری مصر این سه نفر را متهم کرد که با کمک عوامل خارجی سعی در توطئه علیه رئیس جمهوری کشور دارند.

در این شکایت این سه نفر متهم شده اند که با هماهنگی و برنامه‌ریزی در حال ایجاد تنش در داخل کشور هستند به گونه ای که در ابتدا از مجمع موسسان قانون اساسی( مجمع تدوین قانون اساسی ) کشور خارج شدند و برخی از افراد دیگر را هم از این مجمع خارج کردند تا زمینه رابرای براندازی نظام سیاسی کشور فراهم کنند و انقلاب 25 ژانویه را به شکست بکشانند. در ادامه این شکایت از برگزاری نشست‌های مشکوک در مقر حزب وفد خبر داده شد و مقر این حزب به لانه جاسوسی رژیم صهیونیستی تشبیه شده است. این شکایت خواستار صدور قراری علیه متهمان شد که بر اساس آن نتوانند از کشور خارج شوند.

رویارویی موافقان و مخالفان مرسی

گروه‌ها و احزاب مخالف دولت در مصر خواستار برگزاری تظاهراتی گسترده در اعتراض به تصمیم مرسی، در روز سه‌شنبه شدند که احزاب الدستور، الوفد، جبهه آزادگان مصری و مصر دموکراتیک، جریان ملی و جنبش جوانان 6 آوریل از گروه‌های عمده درخواست کننده برای برگزاری تظاهرات روز سه‌شنبه هستند. عبدالمنعم ابوالفتوح یکی از مهم ترین حامیان جریان اسلامی سیاسی که می‌توانست حلقه ارتباطی میان اسلامگرایان و نیروهای مدنی باشد، از تظاهرات معترضان در میدان التحریر حمایت کرده است. درهمین حال،به گزارش خبرگزاری رسمی مصر (منا) اخوان‌المسلمین اعلام کرده است که سه‌شنبه «رژه یک میلیون نفر» در یکی از میدان‌های قاهره برگزار خواهد شد. وقوع همزمان این دو تظاهرات امروز قاهره را به شهری جنگ‌زده تبدیل خواهد کرد. در جبه? موافقان مرسی، جریان اخوان المسلمین به همراه حزب سلفی النور خود را از اعتراضات میدان التحریر به دور نگاه داشته و در ظاهر موافق تصمیم رئیس جمهور بودند. آنها با حضور در مقابل کاخ ریاست جمهوری هلیوپولیس، قصد داشتند مراتب تشکر خود را نسبت به تصمیم رئیس جمهور اعلام کنند.

متعاقب اعلام فرمان دیکتاتورگونه مبارک‌، روز جمعه هزاران معترض با حضور در میدان التحریر خشم خود را نسبت به تصمیم رئیس جمهور نشان دادند و این در حالی بود که دفتر عدالت و آزادی-حزب وابسته به اخوان المسلمین- در چندین شهر اعم از اسکندریه، پورت سعید و اسماعیلیه پیشتر از سوی معترضین به آتش کشیده شده بود. معترضان بعد از نماز جمعه با حضور عمرو موسی، کاندیدای سابق ریاست جمهوری و محمد البرادعی در بسیاری از محله‌های قاهره به تظاهرات برپا کردند. شعارهای معترضین نسبت به گذشته تند تر شده بود؛براساس گزارش آسوشیتدپرس،روز جمعه معترضین شعار دادند: «مبارک به مرسی بگو نوبت سلول(زندان) پس از صندلی(ریاست) می‌رسد» و «برو برو همچون مبارک، بگو چه کسی در انقلاب تو را برگزید؟» شعار «مردم می‌خواهند نظام را سرنگون کنند» از دیگر شعارهای سر داده شده توسط مخالفان مرسی بود. این‌‌ همان شعاری است که در اعتراض‌های 18 روزه دوره انقلاب علیه مبارک سر داده شد. مبارک هم این به دلیل محکوم شدن به حبس ابد در اتهام مربوط به صدور فرمان کشتن تظاهرکنندگان در دوره انقلاب، در زندانی در جنوب قاهره به سر می‌برد. جریان انقلابی 6 آوریل که در جریان انقلاب مصر نیز بسیار فعال بود، با حمل پرچم‌های شهدای انقلاب حضور بسیار پررنگی در جریان اعتراضات داشت. این عده با برافراشتن خیمه‌هایی در میدان التحریر اعلام کرده اند مادامیکه مرسی حکم خود را ملغی نکند این میدان را ترک نخواهند کرد.روزنامه المصری الیوم، یکی از روزنامه‌های پرتیراژ مصر، در تیتر نخست اعتراض‌های روز جمعه را «انتفاضه 23 نوامبر» توصیف کرد. در مقابل روزنامه آزادی و عدالت ارگان حزب آزادی و عدالت، بازوی سیاسی گروه اخوان المسلمین، در تیتر خود نوشته است: «مردم فرمان رئیس جمهور را تایید می‌کنند.»روز شنبه،قضات این کشور از جمله در اسکندریه در اعتراض به این حکم دست به اعتصاب زده و در همین حال هزاران مصری دیگر در میدان التحریر جمع شده اند تا مرسی را به عقب‌نشینی وادار کنند. نیروهای امنیتی برای پراکنده کردن تحصن کنندگان در میدان التحریر متوسل به زور شدند که در این میان صدها نفر زخمی شده اند. پلیس مصر برای پراکنده کردن تحصن ده‌ها تظاهرکننده مخالف تصمیمات اخیر محمد مرسی در میدان التحریر در قاهره از گاز اشک آور استفاده کرد . به گزارش خبرگزاری فرانسه، درگیری بین مخالفان و ماموران پلیس مصر در ششمین روز متوالی همچنین در خیابان محمد محمود نزدیک به میدان التحریر ادامه داشت و پلیس به شکل گسترده از گاز اشک آور استفاده کرد. دهها تحصن کننده در اطراف میدان التحریر براثر استنشاق گاز آشک آور که بسیاری از بخش‌های این میدان را پوشاند دچار خفگی شدند.براساس گزارش خبرگزاری فرانسه،در اثر درگیری معترضان و تظاهرکنندگان با نیروهای امنیتی در نزدیکی میدان التحریر و مناطق دیگر 227 نفر زخمی شده‌اند.